In tijden van crisis nemen ongelijkheden toe. Dit werd tijdens de coronapandemie nog eens bevestigd. Gemeenten spelen hierbij een rol. Unia verzamelde op de website van Kies Gelijke Kansen lokale initiatieven en goede praktijken die je kunnen inspireren om gelijke kansen te blijven waarborgen.  

Half juli keurde de federale regering 70 maatregelen ter bestrijding van racisme goed. Unia is tevreden met deze eerste maatregelen, maar betreurt het dat deze maatregelen niet zijn goedgekeurd in het kader van het interfederaal plan ter bestrijding van racisme waarop al meer dan 20 jaar gewacht wordt.  

De kaap van 10.000 meldingen werd in 2021 bereikt. Unia opende hierover 2.379 individuele dossiers over situaties van discriminatie, haatspraak of haatmisdrijven. "Achter deze dossiers gaan vooral 2.379 mensen schuil die zich gediscrimineerd hebben gevoeld en voor wie Unia de handen uit de mouwen steekt om oplossingen te vinden", zegt directeur Els Keytsman bij de publicatie van het jaarverslag 2021 van de mensenrechteninstelling.

Ontdek hun volledige getuigenissen in ons jaarverslag 2021 dat uitkomt op 23 juni 2022

Ook in 2021 steeg het aantal meldingen bij Unia over discriminatie omwille van seksuele geaardheid. Daarbij ging het vooral over geweld tegen LGBTI+-personen. Unia benadrukt dat getuigen essentieel zijn om ervoor te zorgen dat de daders een zwaardere straf krijgen: ze zorgen ervoor dat het homofobe motief door de rechtbank kan worden erkend. 

De uitwerking van een nationaal actieplan tegen racisme, dat meer dan een jaar geleden van start ging, lijkt vastgelopen. Dat moet vooruit, benadrukt Unia-directeur Els Keytsman in een opiniestuk. 

Op de Internationale dag tegen racisme publiceert Unia een rapport over de discriminatie van personen van Afrikaanse origine in België en doet ze een reeks aanbevelingen. In de domeinen werkgelegenheid, huisvesting en onderwijs zijn de discriminatie en ongelijkheid van deze groep het meest voelbaar. "Het contrast tussen hun hoge opleidingsniveau en hun lage werkgelegenheidsgraad is frappant," zegt Els Keytsman, directeur van Unia.

Wij, medewerkers van Unia, hebben lang gezwegen om het overleg over de toekomst van mensenrechten in Vlaanderen en over onze jobs alle kansen te geven. Maar nu het Vlaamse mensenrechteninstituut (VMRI) vorm begint te krijgen, kunnen we niet anders dan ons uitspreken. Als experten inzake mensenrechten zijn we zeer bezorgd over de evolutie in Vlaanderen.

Met veel spijt moet Unia afscheid nemen van verschillende personeelsleden. Dit vertrek is een rechtstreeks gevolg van de beslissing van de Vlaamse regering om niet meer met Unia samen te werken en om geen personeel en expertise van Unia over te nemen in haar toekomstige instituut.

De Vlaamse regering kiest voor een gelijkheidsorgaan met geschillenkamer die niet-bindende oordelen zal vellen als basis voor het nieuwe Vlaamse Mensenrechteninstituut (VMRI). Ze haalt daarvoor de inspiratie bij de werking van het Nederlandse College voor de Rechten van de Mens. Daarbij vergeet ze echter de juridische bijstand aan melders die naar de Geschillenkamer of eventueel later de rechtbank willen stappen. Dat betekent een achteruitgang van de bescherming die vandaag bestaat in België en die ook in Nederland gegarandeerd wordt door de gemeentelijke antidiscriminatiebureaus.