Rechtspraak over discriminatie

Het Grondwettelijk Hof vernietigt in dit arrest enkele bepalingen uit de wet van 25 februari 2003 ter bestrijding van discriminatie en tot wijziging van de wet van 15 februari 1993 tot oprichting van een Centrum voor gelijkheid van kansen en voor racismebestrijding. Enkele andere bepalingen worden geïnterpreteerd door het Grondwettelijk Hof.

Zes leerlingen dienden op 22 september 2004 een vordering tot staking in tegen het schoolreglement van een provinciale handelsschool waarin wordt gesteld dat de leerlingen geen hoofddeksel mogen dragen in de klas, in de studie- of in de eetzaal. De leerlingen meenden dat zij gediscrimineerd werden op basis van hun geloof en dat er een inbreuk werd gemaakt op hun godsdienstvrijheid omdat ze geen hoofddoek meer mochten dragen.

De feiten dateren van 2000 en betreffen de intriges van een verantwoordelijke van de algemene bewakingsdienst van de MIVB. Hij wordt ervan verdacht om enerzijds de volgende uitspraak te hebben verricht "ce n'est pas un bougnoul qui me fera changer d'avis" en om anderzijds aan een directe chef de opdracht te hebben gegeven om geen agenten van vreemde origine tewerk te stellen in het depot tijdens de feestelijkheden naar aanleiding van het 100-jarig bestaan.

Een ex-lid (uitgesloten) van een groepering met godsdienstig doel beklaagt zich er over dat hij het slachtoffer is van discriminatie en leidt een vordering tot staking in. De voorzitter van de rechtbank meent dat hij niet uitlegt over welke discriminatie hij zich beklaagt en verklaart de vordering ongegrond. Deze beslissing zal bevestigd worden door het Hof van Beroep te Luik (arrest van 6 februari 2006). Dit arrest zal verbroken worden door het Hof van Cassatie bij arrest van 18 december 2008.

De rechtbank heeft verschillende zaken samengevoegd waarvan er twee betrekking hebben op de wet van 30 juli 1981: de beschieting van een moskee en het toebrengen van slagen aan personen van vreemde afkomst. Vooraleer zich uit te spreken had de rechtbank een maatschappelijk onderzoek bevolen. Uit de gepleegde feiten en de maatschappelijke onderzoeken bleken racistische motieven wat volgens de rechtbank bijzonder ernstig dient genomen te worden aangezien ze een klimaat van onverdraagzaamheid voeden.

In de fase die de contractsluiting voorafgaat, bvb. in een sollicitatiegesprek, moeten de beide partijen zich als 'een normaal zorgvuldig en bedachtzaam persoon' gedragen. Een onzorgvuldige houding in de precontractuele fase druist in tegen de goede trouw en kan aanleiding geven tot schadevergoeding. De rechter stelt vast dat dit behoorlijk handelen niets anders is dan de naleving van een geheel aan ongeschreven regels waarvan de inhoud niet verschilt van de bepalingen van CAO nr. 38 gesloten in de Nationale Arbeidsraad betreffende de werving en selectie van werknemers.

Een werkzoekende die de hoofddoek draagt moet zich aanbieden in een naaiatelier. Een deel van het personeelsbestand is van allochtone afkomst. Om veiligheidsredenen vraagt de werkgever om de hoofddoek uit te laten. De werkzoekende weigert en er volgt een sanctie van de RVA.

De beklaagde wordt veroordeeld voor inbreuk op artikel 1 (aanzetten tot en publiciteit geven aan zijn voornemen tot discriminatie) van de wet van 30 juli 1981. Hij wordt niet veroordeeld op grond van artikel 3 uit hoofde van het principe "non bis in idem" aangezien hij hiervoor door het Hof op 5 februari 2003 reeds veroordeeld was. Opmerkelijk is dat het Hof de strafmaat vermindert en de vordering van het Centrum onontvankelijk verklaard wegens gebrek aan persoonlijk belang ondanks de wettelijke opdrachten van het Centrum.

Beklaagde had op de openbare weg bewoordingen geuit die de rechtbank beschouwde als zijnde een aanzetten tot zoals voorzien in artikel 1 van de wet van 30 juli 1981 (antiracisme). De inhoud van de bewoordingen, o.a. "vuile jood",…"ik heb eerbied voor Hitler, hij heeft er niet genoeg gedood" ten aanzien van de slachtoffers werd beschouwd als een goedkeuring van de genocide gepleegd door het Duitse nationaal-socialistische regime en dus een inbreuk op artikel 1 van de wet van 23 maart 1995 ook al is het mogelijk dat de bewoordingen geuit door beklaagde te wijten zijn aan opgewondenheid en aan een betreurenswaardige desinformatie.

Drie ondersteunende vzw’s van de toenmalige politieke partij Vlaams Blok worden rechtstreeks gedagvaard door het Centrum en de Liga wegens kennelijk en herhaaldelijk bedrijven of verkondigen van discriminatie door een groep of vereniging. De rechtbank concludeert tot haar onbevoegdheid aangezien ze meent dat het om een politiek misdrijf zou gaan. Het Hof bevestigt de uitspraak van eerste aanleg dd. 29 juni 2001 maar dit arrest wordt verbroken door het Hof van cassatie en de zaak wordt doorverwezen naar het Hof van Beroep te Gent. De vzw’s worden veroordeeld voor alle inbreuken die hen worden verweten met uitzondering van segregatie.