Brussels jaarverslag Unia 2024 legt schrijnende situaties bloot

De beperking van de werkloosheidsuitkering in de tijd treedt in vanaf januari 2026. Alleen is de toegang tot de arbeidsmarkt nog altijd niet voor alle bevolkingsgroepen gelijk. Ondanks gelijke competenties, ziet Unia hoe bepaalde groepen minder kans hebben om op gesprek te gaan of te worden aangenomen. Met 43% dossiers (208 meldingen) in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is werk ons ‘meest populaire’ domein. Dit cijfer stijgt sinds 2022 en is de afgelopen 5 jaar nog nooit zo hoog geweest. In Brussel argumenteren tal van werkgevers een weigering op basis van een criterium dat door de wet beschermd wordt. Raciale criteria (zoals huidskleur, vermeend ras, afkomst, nationaliteit of afstamming) en handicap spannen hier de kroon.

Met 1.870 opleidingsuren in 2024, waarvan de helft in Brussel, stelt Unia vast dat vooroordelen nog te vaak ingang vinden in rekruteringsprocedures. Met een nieuwe online leermodule op eDiv sensibiliseert Unia bedrijven die bewuste of onbewuste vooroordelen willen voorkomen.

Ook de Brusselse wooncrisis met torenhoge huurprijzen en de afwezigheid van praktijktesten zien we weerspiegeld in onze dossiers. Bijna 40% van de dossiers binnen het domein ‘goederen en diensten’ gaat over huisvesting, de tweede grootste categorie na werk. Het aantal huisvestingsdossiers blijft de afgelopen 5 jaar stabiel, maar is slechts het topje van de ijsberg. Discriminatie bij huisvesting is immers moeilijk te bewijzen, waardoor slachtoffers vaak ontmoedigd raken om een melding te doen. Een acute wooncrisis in combinatie met de grote vraag van huurders - 62 % van de Brusselaars huurt een woning – maakt dat verhuurders zich uiterst selectief, en soms discriminerend, kunnen opstellen.

Gelukkig brengen uitzonderingen soms schokkende praktijken aan het licht. Zo zette een eigenares haar puur racisme tegenover een kandidaat-huurder op mail: “Als eigenaar ben ik vrij om, wie ik wil, binnen te laten in mijn huis. Ik heb geen zin om ziek te worden van buitenlanders, die allemaal criminelen zijn. Steek ze maar in jullie eigen bed!” Met de ondersteuning van Unia ging slachtoffer Valéry met zijn verhaal naar de rechtbank en werd de eigenares veroordeeld. Maar het laat wel sporen na.

Unia pleit voor het toekennen van specifieke budgetten aan lokale besturen, onder meer voor praktijktesten, maar ook om vastgoedmakelaars verplicht op te leiden over de antidiscriminatiewetgeving. De strijd tegen discriminatie vereist een ambitieus beleid. De afwezigheid van een Brusselse regering en de aanwervingsstop bij de wooninspectie maken vele Brusselaars extra kwetsbaar voor discriminatie.