Balans van het Centrum 1993-2003

Nationaliteitsverwerving

Het verwerven van de Belgische nationaliteit is een sleutelfase geweest in het integratiebeleid van de laatste 10 jaar. In ’92 ging het om bijna 50.000 ‘nieuwe’ Belgen, na een voorstel van het Koninklijk Commissariaat voor het Migrantenbeleid dat aanvaard was geweest. In ’97 en ’98 lag het cijfer telkens boven 30.000 ‘nieuwe’ Belgen. In 2000 en 2001 ging het respectievelijk om 61.980 en 62.982. Iedereen stelt nu wel de onomkeerbaarheid van de nieuwe Belgische realiteit. Het Centrum is verheugd te kunnen vaststellen dat het daar tien jaar lang effectief heeft kunnen aan meewerken.

Tewerkstelling

Op dit vlak kan niet van een succesverhaal gesproken worden. Niettemin blijken vandaag eindelijk ook hier belangrijke stappen gezet te zullen worden: de idee van een diversiteitsbeleid in hoofde van de werkgevers vindt meer en meer ingang, terwijl ondertussen vanaf 2003 de nieuwe algemene discriminatiewet interessante burgerrechtelijke bepalingen bevat om discriminaties – van alle aard – tegen te gaan.

Huisvesting

Zoals de tewerkstelling laat ook de huisvesting momenteel vaak te wensen over, vooral als het om minder begoede nieuwkomers gaat. De formule van lokale discriminatie overeenkomsten zou wel eens interessant kunnen zijn.

Islam

Met vallen en opstaan is gedurende de laatste 10 jaar het dossier van de erkenning van het hoofd van de islamitische eredienst uit de totale impasse getrokken waarin het al sedert 1974 baadde. Elk voorstel van oplossing in deze materie is voor kritiek vatbaar, maar het feit dat er principieel een oplossing is en dat het nu aan de moslims zelf toekomt om er iets van te maken, is belangrijk.

Georganiseerd racisme

Het Centrum is er niet in geslaagd om het georganiseerd racisme terug te dringen. Wèl legt het georganiseerd racisme zich momenteel zelf heel vaak een juridische zelfcensuur op. In de mate dat de politici uit de democratische partijen nooit vergeten om het diepere, fascistoïde wezen van het georganiseerd racisme steeds voor ogen te blijven houden, is dit – weliswaar magere - resultaat misschien het enige wat mogelijk was.

Racistisch persmisdrijf

Het racistisch persmisdrijf werd gecorrectionaliseerd en wordt dus reëel strafbaar. Dit geldt ook voor de antisemitische geschriften. Er zijn reeds belangrijke uitspraken geweest in dit soort zaken.

Toegang tot het openbaar ambt

Op uitdrukkelijke vraag van het Centrum heeft de federale minister van het openbaar ambt zich tijdens de voorbije legislatuur geëngageerd om de situatie op de verschillende niveaus van het openbaar ambt te laten onderzoeken. Moge de nieuwe regering er dan ook werk van maken.

Sociale bescherming en andere

Het Centrum voor gelijkheid van kansen en racismebestrijding vindt het ongegrond dat mensen op basis van hun nationaliteit verschillende sociale rechten hebben. Het Centrum steunt een resoluut beleid waarbij migranten worden aanvaard en in de maatschappij kunnen participeren, een beleid dat ervan uitgaat dat een vreemdeling die gemachtigd is of die toestemming heeft om voor onbepaalde duur op Belgisch grondgebied te verblijven, onder dezelfde voorwaarden als de Belgen van de rechten en voordelen van de sociale wetgeving moet kunnen genieten.

Regularisatie

Het Centrum is verheugd dat het op twee momenten actief heeft kunnen meewerken aan de regularisatie van “mensen zonder papieren”. Een eerste maal in de periode ‘98-’99, zij het toen kleinschalig. Een tweede maal in januari 2000. Rond dit gebeuren werden bovenop de normale activiteiten, klachten en vragen naar informatie, 10.012 telefonische oproepen beantwoord en 3.555 vragen via de website. Wekenlang werd een permanentie voor begeleiding georganiseerd met honderden mensen die persoonlijk langskwamen.

Dringende medische hulp

Er kan niet worden ontkend dat het Koninklijk Besluit van 12 december 1996 een belangrijke stap vooruit was in de verstrekking van medische hulp aan illegaal verblijvende personen. Des te meer daar het zowel betrekking heeft op preventieve als op curatieve zorgverstrekking. Wel moet de aandacht getrokken worden op de zorgwekkende toestand van de niet-begeleide minderjarigen.

Diversiteit in de gezondheidszorg

Vooral op federaal niveau is vooruitgang geboekt met de mogelijkheid voor de algemene ziekenhuizen om vanaf 1999 (vanaf 2000 ook voor psychiatrische) middelen voor interculturele bemiddeling bij de federale overheid aan te vragen.Politie en diversiteit

Men moet weten vanwaar men komt. Men denke aan de rellen in de beginjaren van ’90, die te wijten waren aan ‘bewuste’ op allochtone jongeren focussende politiecontroles. Vandaag staat een diversiteitsbeleid op de agenda van meerdere politiediensten.

Onderwijs

Er valt ongetwijfeld nog verschrikkelijk veel werk te doen in de onderwijsinstellingen. De problematiek is overigens erg complex. Evident is er vooruitgang op vlak van interculturalisatie en toegang tot de scholen. Maar spijt de vooruitgang blijft de inhaalbeweging om de achterstand weg te werken nog veel te groot.

Vormingsdiensten

De twee, alles bijeen kleine equipes op het Centrum die vorming verzorgen, hebben een zeer grote activiteit ontwikkeld, tien jaar lang, bij politie, gemeentelijke ambtenaren, onderwijsmensen en stilaan ook in de bedrijven.

Wetgeving en mensenhandel

De bestaande wet van 13 april 1995 is dringend aan een ernstige evaluatie en opkuisbeurt toe.

Armoedebestrijding

Het Centrum is fier dat het gedurende al die jaren de dialoog tussen overheden en verenigingen waar armen het woord voeren, heeft kunnen mogelijk maken, begeleiden en activeren. Dit is de kwaliteit van de wetgeving ten goede gekomen.

Zorg voor de slachtoffers

Tussen 1/1/1994 en 31/12/2002 werden 10.012 klachten over racisme behandeld, d.w.z. ongeveer 1.112 per jaar; 134 burgerlijke partijstellingen zijn hieruit gevolgd, d.w.z. ongeveer 15 per jaar.Tussen 1/1/1995 en 31/12/2002 werden 65 slachtoffers van mensenhandel voor de rechter verdedigd (burgerlijke partijstellingen), d.w.z. ongeveer 9 per jaar.

Voor veel mensen heeft het Centrum iets betekend.