Onderzoek naar impact van racisme in geestelijke gezondheidszorg in Brussel (2024)
- Onderzoeksproject
- Rapport
- Gezondheid
- Raciale kenmerken
In België zijn er maar heel weinig studies die de impact van racisme op de mentale en fysieke gezondheid van mensen evalueren. Om dit onderwerp te onderzoeken, gaf Unia het onderzoeksbureau Indiville de opdracht om interviews af te nemen van professionals uit de geestelijke gezondheidszorg
Verkennend onderzoek
In het kader van actie 42 van het Brussels Plan ter bestrijding van racisme financierde de COCOF Unia om een verkennende studie uit te voeren.
De kwalitatieve studie onderzocht hoe Franstalige professionals in de geestelijke gezondheidszorg in Brussel rekening houden met racisme in hun zorgpraktijken (therapieën, zorg in woonzorgcentrum, sociale begeleiding, enz.).
Opgelet: omdat het om een verkennend onderzoek gaat, is een veralgemening van de onderzoeksresultaten naar alle zorgverleners in de geestelijke gezondheidszorg in Brussel niet mogelijk.
Weinig aandacht voor racisme in de geestelijke gezondheidszorg
Hoewel professionals in de geestelijke gezondheidszorg de impact van racisme op de mentale en fysieke gezondheid erkennen, blijft het onderwerp in de praktijk vaak onderbelicht. Door de universalistische benadering van de klinische psychologie behandelen zorgverleners elke patiënt op dezelfde manier. Tenzij patiënten het zelf aankaarten, krijgt racisme en de impact ervan doorgaans geen specifieke aandacht binnen de therapie.
Als racisme wel ter sprake komt, staat het zelden centraal. Professionals richten zich op een brede aanpak van het lijden en zetten in op emotieregulatie, ongeacht de oorzaak.
De toegepaste behandelmethoden blijven grotendeels dezelfde als die voor andere vormen van lijden, zoals posttraumatische stress.
Beperkingen en uitdagingen voor professionals
Zorgverleners geven aan dat ze terughoudend zijn om spontaan over racisme te praten uit angst om trauma's op te rakelen en extra lijden te veroorzaken. Ze hebben ook schrik om ervaringen te problematiseren die door patiënten niet als een probleem worden ervaren. Daarnaast melden sommige geïnterviewde professionals ook een gevoel van gebrek aan legitimiteit bij het omgaan met de impact van racisme wanneer ze daar zelf nooit mee te maken hebben.
Als het gaat om de behandeling van patiënten die geconfronteerd worden met racisme, rapporteren professionals in de geestelijke gezondheidszorg moeilijkheden door een gebrek aan kennis over culturele opvattingen rond thema's als psychische aandoeningen, dood, rol van familie, enz. Sommigen erkennen ook dat hun vooroordelen en stereotypen een impact kunnen hebben op de behandeling van patiënten die racisme ondervinden. Tegelijk zijn ze zich ervan bewust dat daaraan kan worden gewerkt.
Aanbevelingen van professionals
1. Professionals in de geestelijke gezondheidszorg sensibiliseren en opleiden
Deze sensibilisering heeft een dubbel doel:
- betere opsporing en aanpak van de gevolgen van racisme
- ontwikkeling van transculturele vaardigheden
Sensibilisering moet zowel plaatsvinden tijdens de initiële opleiding (aan de universiteit, hogeschool, enz.) als tijdens de aangeboden bijscholingscursussen.
2. Gids voor geestelijke gezondheid creëren en verspreiden
De gids moet goede praktijken bundelen om met de gevolgen van racisme om te gaan.
3. Netwerken van gesensibiliseerde professionals creëren
Deze zorgverleners zijn beter voorbereid om mensen te behandelen die te maken hebben met racisme en bruggen te bouwen.
4. Gebrek aan diversiteit oplossen
Professionals in de geestelijke gezondheidszorg en trainers moeten een betere weerspiegeling zijn van de diversiteit in de samenleving.
Methodologie
- Deze resultaten zijn gebaseerd op 20 semigestructureerde interviews die Indiville begin 2024 afnam aan de hand van een thematische gespreksleidraad.
- Indiville interviewde Franstalige zorgverleners in de geestelijke gezondheidszorg in Brussel. De interviews werden vervolgens door hen uitgeschreven en geanalyseerd.
- De zorgverleners waren vooral psychologen, maatschappelijk werkers en therapeutisch/klinisch directeurs. Ze werkten in verschillende contexten: centra voor geestelijke gezondheidszorg, woonzorgcentra, gemeenschapscentra, psychiatrische verzorgingstehuizen, opvangtehuizen.
Meer weten over dit onderzoek?
Stuur een e-mail naar equalitydata@unia.be.
Verwante inhoud
Onderzoek: raciale ongelijkheid en discriminatie belemmeren toegang tot zorg (2024)
Personen die blootgesteld worden aan racisme, voelen zich minder goed behandeld door zorgverleners. Dat blijkt uit een verkennend onderzoek bij 2189 personen naar racisme in de Belgische gezondheidszorg.
Onderzoek naar racisme in de gezondheidszorg
Unia lanceerde een studie over ongelijkheden en racisme die door patiënten worden ervaren in de gezondheidszorg in België.
- Onderzoeksproject
- Rapport
- Gezondheid
- Raciale kenmerken