Ga verder naar de inhoud

Rapport internering (2023): ‘Re-integratie van geïnterneerde personen: welke uitdagingen in een rechtstaat?’

11/12/2023
  • Advies of aanbeveling
  • Politie en justitie
  • Handicap

Het rapport internering van Unia behandelt de uitdagingen rond de re-integratie van geïnterneerde personen in een rechtstaat. Omdat geïnterneerden worden beschouwd als personen met een handicap en Unia aangesteld is als monitoringmechanisme voor het VN-Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap, is het onze taak om de toegang van geïnterneerden tot deze rechten te evalueren.

Wat is er uniek aan het rapport internering 2023?

Unia sprak voor dit rapport met 91 geïnterneerde personen (28 vrouwen en 63 mannen) en 113 personeelsleden in verschillende voorzieningen waar geïnterneerden verblijven (gevangenissen, forensisch psychiatrisch centra, psychiatrische ziekenhuizen, psychiatrisch verzorgingstehuizen, initiatieven beschut wonen ,…).

Daarnaast waren er ook extra muros ontmoetingen (persoonlijk of via videoconferentie) met andere actoren en belanghebbenden in het interneringsveld zoals geïnterneerden in de thuissituatie, families, professionals in de justitiële of gezondheidssector, academici, …

Aan wie zijn de aanbevelingen gericht?

De aanbevelingen zijn gericht aan alle bevoegde autoriteiten op het gebied van internering, meer bepaald aan de ministers van Justitie en Volksgezondheid (federaal en deelregeringen), en in subsidiaire orde andere bevoegdheidsdomeinen zoals de minister van Binnenlandse Zaken, alsook de federale en deelparlementen.

Wat ging er vooraf aan het rapport?

Het voorbereidende werk bestond uit ontmoetingen met betrokkenen (vooral aan Franstalige kant) die zich bezighouden met internering en actief zijn in de gevangenis-, verenigings- en ziekenhuissector. De doelstellingen waren vierledig:

  • problematiek van internering beter begrijpen
  • rol van iedere partij verduidelijken
  • aandachtspunten van de sector identificeren
  • aspecten bepalen die mogelijk door Unia gemonitord zouden kunnen worden met het oog op complementariteit en subsidiariteit met de bestaande mechanismen

Wat is de conclusie van het definitief rapport internering uit 2023?

Na meerdere veroordeeldingen door het Europees Hof voor de Rechten van de Mens voor de situatie van geïnterneerden, voerde België talrijke hervormingen door. Het wettelijke kader werd hervormd, er werd geïnvesteerd in zorg en er waren initiatieven om meer transversaal te werken met mobiele equipes en netwerkcoördinatoren.

Toch stelt Unia vast dat, ondanks het grote engagement van de professionals op het terrein, de grondrechten van geïnterneerden niet in alle opzichten gerespecteerd worden door verschillende systeemfouten. Met name hun recht op zorg en volwaardige deelname aan de samenleving wordt op verschillende vlakken geschonden.

Daarom doet Unia 66 aanbevelingen om het interneringssysteem in overeenstemming te brengen met de rechten van geïnterneerde personen.

5 prioritaire aanbevelingen

  1. Garandeer de kwaliteit van het forensisch psychiatrisch deskundigenonderzoek door het aantal en de beschikbaarheid van psychiatrisch deskundigen te verhogen en een comité op te richten dat toezicht houdt op de kwaliteit van de verslagen en de uniforme interpretatie van de wettelijke criteria voor internering.
  2. Verbied gevangenissen als verblijfplaats voor geïnterneerde personen.
  3. Geef elke geïnterneerde persoon toegang tot een zorgtraject dat aangepast is aan diens behoeften.
  4. Zorg voor een maximale tijdsduur van de plaatsingsmodaliteit.
  5. Laat geïnterneerde personen zonder verblijfsrecht vrij op proef onder dezelfde voorwaarden als andere geïnterneerden.

Op de hoogte blijven?

Schrijf je in voor één of meerdere van onze nieuwsbrieven!

  • Advies of aanbeveling
  • Politie en justitie
  • Handicap