Ga verder naar de inhoud

NMBS veroordeeld voor discriminatie rolstoelgebruiker  

01/04/2025
  • Nieuws
  • Handicap

Op 31 maart 2025 heeft het Brusselse hof van beroep de NMBS veroordeeld voor inbreuken op de antidiscriminatiewet. De spoorwegmaatschappij moet voortaan het nodige doen opdat paralympiër Francis Rombouts in het station van Tielen de trein kan nemen. Dit is een belangrijk arrest voor de toegankelijkheid van de dienstverlening ten aanzien van minder mobiele reizigers.  

Context van de zaak van Francis Rombouts

Francis Rombouts heeft een ernstige meervoudige handicap en verplaatst zich met behulp van een elektrische rolstoel. Hij woont op ongeveer 500 meter van het station van Tielen, dat volledig toegankelijk is voor hem als rolstoelgebruiker. Door het hoogteverschil tussen de perrons en de treinen kunnen rolstoelgebruikers in ons land echter niet autonoom de trein nemen. In minder dan een derde van de stations is het mogelijk om assistentie te reserveren om de trein te kunnen nemen. In die gevallen wordt dan bijvoorbeeld een oprijplaat geplaatst. In het station van Tielen wordt er geen assistentie voorzien. Daardoor is het voor hem onmogelijk om er de trein te nemen naar zijn werk in Turnhout, of naar zijn boccia-training in Gent.   

In 2015 stapte Francis Rombouts naar Unia omdat hem een assistentie-aanvraag voor het station Tielen was geweigerd. Unia interpreteerde dit als een weigering van redelijke aanpassingen. Dat is een verboden vorm van discriminatie. Unia deed verschillende bemiddelingspogingen met de NMBS om tot een oplossing te komen zodat Rombouts toch de trein zou kunnen nemen en bijgevolg naar zijn werk kon blijven gaan en zijn sport kon verderzetten. Die draaiden echter op niets uit. Daarom besloot Unia in 2016 om samen met het slachtoffer naar de rechtbank te stappen. 

Rechtbank van eerste aanleg zag geen discriminatie 

De rechtbank van eerste aanleg verwierp in haar vonnis van 18 juli 2017 nog alle aanklachten rond discriminatie. Zo stelde de rechtbank dat er een wanverhouding was tussen de voordelen die het aanbieden van assistentie in Tielen zou opleveren voor Francis Rombouts en de nadelen die daaraan vasthangen voor de NMBS. De rechter volgde hiermee ook de redenering van de NMBS die beweert dat door de middelen die in Tielen zouden worden ingezet, de assistentie in andere stations niet meer zou kunnen plaatsvinden. Het voorzien van assistentie in het station van Tielen zou volgens de NMBS te kostelijk en onredelijk zijn. De NMBS argumenteerde toen ook dat de toegankelijkheid van haar infrastructuur en rollend materieel en haar dienstverlening ten aanzien van minder mobiele reizigers voldoet aan de Europese regelgeving en de verplichtingen uit het beheerscontract met de Belgische staat.   

Verbolgen om het feit dat de eerste rechter het onnodig achtte dat NMBS ook andere pistes van oplossing zou onderzoeken, besloten Unia en Francis Rombouts om de beslissing in hoger beroep aan te vechten. 

Nu wel veroordeling in hoger beroep

10 jaar nadat de NMBS weigerde om Francis Rombouts assistentie te verlenen bij het nemen van de trein in het station van Tielen, oordeelde het Brusselse hof van beroep dat de NMBS hierdoor discrimineert. “Het hof stelt vast dat de NMBS artikel 14 van de antidiscriminatiewet schendt door voor de heer Francis Rombouts niet de nodige redelijke aanpassingen te treffen opdat hij als gebruiker van een elektrische rolstoel de trein kan nemen en verlaten in station Tielen.” 

Daarom beveelt het hof de NMBS om uiterlijk 3 maanden vanaf de betekening van het arrest het nodige te doen om de paralympiër op weekdagen 2 maal per dag de trein te kunnen laten gebruiken voor heen- of terugritten vanuit Tielen. Als de NMBS dat niet doet, gelden er dwangsommen van 250 euro bij elke inbreuk. 

Dit is een baanbrekend arrest dat de toegankelijkheid van het treinverkeer voor reizigers met een verminderde mobiliteit een enorme boost geeft. Unia rekent op een zekere precedentwaarde waardoor het in de toekomst makkelijker zal zijn voor personen met een beperkte mobiliteit om een gelijkaardige aanvraag te doen en daarin ook gehoord te worden.
Els Keytsman, directeur van Unia

Verwante inhoud

Persbericht

Testaankoop en Unia dagen NMBS voor de rechter wegens dis­cri­mi­ne­rend ta­rief­be­leid

20 september 2024

Afgelopen juli hebben Testaankoop en Unia de NMBS in gebreke gesteld voor haar tariefbeleid, met de vraag om het tegen het einde van de zomer aan te passen. NMBS heeft ondertussen laten weten het niet eens te zijn met de visie van de organisaties en weigert het beleid aan te passen. Daarom hebben Testaankoop en Unia hun advocaat de opdracht gegeven om een rechtszaak te starten.

Persbericht

Toe­gan­ke­lij­ke samenleving voor mensen met een handicap: alleen een wensdroom volgens Unia

3 december 2024

Anno 2024 hebben personen met een handicap het in België nog altijd moeilijk om toegang te krijgen tot bepaalde gebouwen, publieke ruimtes en openbaar vervoer. Deze onrechtvaardige en onwettige situatie moet stoppen.

  • Handicap

Op de hoogte blijven?