Negationismewet in detail
De negationismewet is de federale basiswet die ontkenning, minimalisering, rechtvaardiging of goedkeuring van de genocide tijdens de Tweede Wereldoorlog bestraft. Ontdek de wet in detail:
Algemeen over de negationismewet
De wet van 23 maart 1995 tot bestraffing van het ontkennen, minimaliseren, rechtvaardigen of goedkeuren van de genocide die tijdens de Tweede Wereldoorlog door het Duitse nationaal-socialistische regime is gepleegd heeft betrekking op het begrip genocide zoals vastgelegd in artikel 2 van het Internationaal Verdrag van 9 december 1948 inzake de voorkoming en de bestraffing van genocide. Artikel 2 verwijst in het 1e lid naar handelingen gepleegd met de bedoeling om een nationale, etnische of godsdienstige groep of een groep behorend tot een bepaald ras geheel of gedeeltelijk als zodanig te vernietigen.
Wat betreft andere genocides, bestraft artikel 20, 5° antiracismewet het ontkennen, schromelijk minimaliseren, pogen te rechtvaardigen of goedkeuren van genocides die werden vastgesteld door een eindbeslissing van een internationaal gerecht.
Unia heeft een Lexicon en een analyse van rechtspraak uitgewerkt met praktische informatie over de negationismewet.
Nieuw Strafwetboek
De strafrechtelijke bepalingen uit de negationismewet van 23 maart 1995 worden overgebracht naar hoofdstuk 7, afdeling 1 (art. 249 e.v.) van het nieuwe Strafwetboek over de misdrijven inzake de bestraffing van de discriminatie, de aanzetting tot haat en het negationisme.
Het betreft:
- Negationisme (genocide tijdens Tweede Wereldoorlog gepleegd door het Duitse nationaalsocialistische regime) (art. 256 nieuw Sw.).
Het nieuwe Strafwetboek heft volgende bepalingen op:
- Artikel 1, 2 en 3 van de wet van 23 maart 1995 tot bestraffing van het ontkennen, minimaliseren, rechtvaardigen of goedkeuren van de genocide die tijdens de Tweede Wereldoorlog door het Duitse nationaal-socialistische regime is gepleegd (art. 118, 16° nieuw Sw.).
Totstandkoming van de negationismewet van 23 maart 1995
In het wetsontwerp worden de volgende redenen vermeld voor de totstandkoming van de negationismewet (blz. 2):
“De antiracismewet van 30 juli 1981 voorziet in de bestraffing van bepaalde door racisme of xenofobie ingegeven daden. De vigerende wetgeving bevat evenwel geen enkele tekst die het ontkennen of het goedpraten van misdrijven tegen de mensheid en oorlogsmisdrijven bestraft. Het voorstel strekt ertoe die leemte op te vullen. De ontkenning van sommige onweerlegbare feiten uit de jongste wereldoorlog is een belediging voor de nagedachtenis van de holocaust-slachtoffers. Toetst men die vervalsing aan de regels van de historische kritiek, dan blijft ze niet overeind omdat men feiten wil ontkennen die ontegensprekelijk hebben plaats gevonden. Het vergelijkend recht tot slot toont aan dat landen als Oostenrijk, Frankrijk, Duitsland en Nederland ter zake over wetten beschikken. Om al die redenen is de goedkeuring van dit voorstel gerechtvaardigd.”
Openen Ontdek de parlementaire stukken
- Wetsontwerp tot bestraffing van het betwisten, in twijfel trekken en ontkennen of het goedpraten van misdrijven tegen de mensheid en van oorlogsmisdrijven. Kamer DOC 48-557/1 (30 juni 1992).
- Amendementen nr. 1-2. Kamer DOC 48-557/2 (3 november 1993) (verworpen: amendement nr. 1) (ingetrokken: amendement nr. 2).
- Amendement nr. 3. Kamer DOC 48-557/3 (8 november 1994) (ingetrokken: amendement nr. 3).
- Amendementen nr. 4-7. Kamer DOC 48-557/4 (18 januari 1995) (aangenomen: amendementen nr. 4-7).
- Verslag namens de commissie voor de Justitie. Kamer DOC 48-557/5 (27 januari 1995).
- Nota betreffende het revisionisme en het negationisme van het Centrum voor gelijkheid van kansen en voor racismebestrijding. Kamer DOC 48-557/5 – blz. 25 (27 januari 1995).
- Tekst aangenomen door de commissie voor de Justitie. Kamer DOC 48-557/6 (27 januari 1995).
- Amendement nr. 8 op de tekst aangenomen door de commissie voor de Justitie. Kamer. DOC 48-557/7 (1 februari 1995) (verworpen: amendement nr. 8).
- Algemene bespreking. Kamer HAND 48-23 (1 februari 1995); Artikelsgewijze bespreking. Kamer HAND 48-23 (1 februari 1995); Stemming over het geheel. Kamer HAND 48-24 (2 februari 1995).
- Artikel verbeterd in plenaire vergadering. Kamer DOC 48-557/8 (2 februari 1995).
- Ontwerp overgezonden door de Kamer van Volksvertegenwoordigers. Senaat 1994-95-1299/1 (2 februari 1995).
- Verslag namens de commissie voor de Justitie. Senaat 1994-95-1299/2 (28 februari 1995).
- Amendement nr. 1. Senaat 1994-95-1299/3 (3 maart 1995) (verworpen: amendement nr. 1).
- Algemene bespreking. Senaat HAND 48-49 (8 maart 1995); Artikelsgewijze bespreking. Senaat HAND 48-49 (8 maart 1995); Stemming over het geheel. Senaat HAND 50 (14 maart 1995).
Wijzigingen aan de negationismewet van 23 maart 1995
De negationismewet van 23 maart 1995 werd gewijzigd door de onderstaande wetten:
- Wet van 7 mei 1999
- Wet van 17 augustus 2013
- Wet van 21 december 2018
- Wet van 29 februari 2024 (nieuw Strafwetboek – Boek II)
We bespreken de wijzigingen in detail:
Wet van 7 mei 1999
- Ontzetting. Vervanging artikel 1, 3e lid Negationismewet waardoor de veroordeling tot de ontzetting uit artikel 33 van het Strafwetboek mogelijk werd gemaakt (art. 3 Wet 7/5/1999).
Openen Ontdek de parlementaire stukken
- Wetsvoorstel tot wijziging van de wet van 30 juli 1981 tot bestraffing van bepaalde door racisme en xenofobie ingegeven daden alsmede van de wet van 23 maart 1995 tot bestraffing van het ontkennen, minimaliseren of goedkeuren van de genocide die tijdens de Tweede Wereldoorlog door het Duitse nationaal-socialistische regime is gepleegd. Kamer DOC 49-1934/1 (19 januari 1999).
- Amendementen nr. 1-9. Kamer DOC 49-1934/2 (3 februari 1999) (verworpen: amendementen nr. 1-9).
- Amendementen nr. 10-37. Kamer DOC 49-1934/3 (16 maart 1999) (verworpenen: amendement nr. 10-37).
- Amendementen nr. 38-53. Kamer DOC 49-1934/4 (17 maart 1999) (verworpenen: amendement nr. 38-53).
- Verslag namens de commissie voor de Herziening van de Grondwet en de Hervorming van de Instellingen. Kamer DOC 49-1934/5 (6 april 1999).
- Algemene bespreking. Kamer HAND 49-334 (20 april 1999); Artikelsgewijze bespreking. Kamer HAND 49-335 (20 april 1999); Stemming over het geheel. Kamer HAND 49-338 (22 april 1999).
- Tekst aangenomen in plenaire vergadering en overgezonden aan de Senaat. Kamer DOC 49-1934/6 (22 april 1999).
- Ontwerp overgezonden door de Kamer van Volksvertegenwoordigers. Senaat DOC 1-1381/1 (22 april 1999).
- Verslag namens de commissie voor de Justitie. Senaat DOC 1-1381/2 (28 april 1999).
- Tekst aangenomen door de commissie voor de Justitie. Senaat DOC 1-1381/3 (28 april 1999).
- Amendementen nr. 1-2 ingediend na de goedkeuring van het verslag. Senaat DOC 1-1381/4 (28 april 1999). Beslissing om niet te amenderen. Senaat DOC 1-1381/5 (30 april 1999).
- Algemene bespreking. Senaat HAND 1-270 (30 april 1999); Artikelsgewijze bespreking. Senaat HAND 1-270 (30 april 1999); Stemming over het geheel. Senaat HAND 1-270 (30 april 1999).
Wet van 17 augustus 2013
- Interfederalisering. Vervanging in artikel 4 Negationismewet van de woorden ‘Het Centrum voor gelijkheid van kansen en voor racismebestrijding ‘ door ‘Het interfederaal Centrum voor gelijke kansen en bestrijding van discriminatie en racisme opgericht door het samenwerkingsakkoord van 12 juni 2013’ (art. 13 Wet 17/8/2013).
Openen Ontdek de parlementaire stukken (selectie)
- Wetsontwerp tot aanpassing van de wet van 15 februari 1993 tot oprichting van een Centrum voor gelijkheid van kansen en voor racismebestrijding met het oog op de omvorming ervan tot een federaal Centrum voor de analyse van de migratiestromen, de bescherming van de grondrechten van de vreemdelingen en de strijd tegen de mensenhandel. Kamer DOC 53-2589/001 (4 juni 2013).
- Verslag namens de commissie voor de Binnenlandse Zaken, de Algemene Zaken en het Openbaar Ambt. Kamer DOC 53-2859/003 (12 juli 2013).
- Verslag namens de commissie voor de Binnenlandse Zaken en voor de Administratieve Aangelegenheden. Senaat DOC 5-2213/2 (18 juli 2013).
Wet van 21 december 2018
- Artikel 17 Gerechtelijk Wetboek. Vervanging in artikel 4 Negationismewet van de woorden ‘vereniging die op het ogenblik van de feiten ten minste 5 jaar rechtspersoonlijkheid geniet, en’ door ‘rechtspersoon’ en invoeging van de woorden ‘en die de voorwaarden voorzien in artikel 17, 2e lid, 1° tot 3° van het Gerechtelijk Wetboek vervult’ (art. 142 Wet 21/12/2018).
Openen Ontdek de wet
Openen Ontdek de parlementaire stukken (selectie)
Amendement nr. 9. Kamer DOC 54-3303/002 – blz. 15 (7 november 2018).
Wet van 29 februari 2024 (nieuw Strafwetboek – Boek II)
- Gedeeltelijke opheffing negationismewet in het kader van het nieuwe Strafwetboek. Opheffing van artikel 1, 2 en 3 Negationismewet (art. 118, 16° Wet 29/2/2024). Vervanging in artikel 4 Negationismewet van de woorden ‘deze wet’ door ‘artikel 256 van het Strafwetboek’ (art. 115 Wet 29/2/2024).
Openen Ontdek de wet
Openen Ontdek de parlementaire stukken (selectie)
Wetsontwerp tot invoering van Boek II van het Strafwetboek. Kamer DOC 55-3518/001 – blz. 214, 646 en 652 (Memorie van toelichting) en blz. 859 en 886 (Advies van de Raad van State nr. 72.477/3) (24 juli 2023).
Vordering tot schorsing en beroep tot vernietiging bij het Grondwettelijk Hof
- Arrest nr. 62/95 van 12 juli 1995: het Grondwettelijk Hof verwerpt de vordering tot schorsing van de negationismewet.
- Arrest nr. 45/96 van 12 juli 1996: het Grondwettelijk Hof verwerpt het beroep tot vernietiging van de negationismewet.
Andere federale antidiscriminatiewetgeving in detail
Antiracismewet in detail
De federale antiracismewet is voluit de wet van 30 juli 1981 tot bestraffing van bepaalde door racisme of xenofobie ingegeven daden. De wet vormt de basis om specifieke daden van racisme en xenofobie aan te pakken.
Antidiscriminatiewet in detail
De federale antidiscriminatiewet is voluit de wet van 10 mei 2007 ter bestrijding van bepaalde vormen van discriminatie. De wet beschermt tegen discriminatie op grond van 13 beschermde kenmerken en vervangt de eerdere antidiscriminatiewet van 25 februari 2003.