Wanneer zijn beledigingen en haatboodschappen strafbaar?
[Waarschuwing: deze tekst kan kwetsende woorden bevatten.]
Hoewel ze kunnen schokken, verontrusten of kwetsen, vallen veel uitlatingen of beledigingen onder de vrijheid van meningsuiting. Die vrijheid is echter niet grenzeloos. In de volgende vier situaties kunnen openbare beledigingen of uitlatingen wel degelijk strafbaar zijn.
Handelde de dader uit haat, misprijzen of vijandigheid tegen iemand, omwille van een van de beschermde criteria? Dan spreken we van een verwerpelijk motief en kan de dader een zwaardere straf krijgen.
.png){kind=icon}
Voorbeeld
Een persoon die in de trappenhal van een appartementsgebouw met een zwarte stift de woorden “hoer” en “negers neuken negers” had aangebracht, met een pijl verwijzend naar het appartement van het slachtoffer.
In België is het strafbaar om iemand in het openbaar te beledigen via daden, geschriften, prenten of zinnebeelden. Louter mondelinge beledigingen tegenover gewone burgers vallen daar niet onder.
Opgelet: enkel en alleen de persoon die persoonlijk werd beledigd, kan een klacht indienen.
Voorbeeld
Een bestuurder die tijdens een politiecontrole een van de politieagenten uitmaakte voor ”Sale flic d'arabe de merde.”
Het gaat om dragers van het openbare gezag of de openbare macht zoals politieagenten, rechters, …
3. De dader zet doelbewust en in het openbaar anderen aan tot discriminatie, haat, geweld of segregatie
Voorbeelden
- Een straatpredikant die homoseksualiteit een gruwel noemde, en homoseksualiteit gelijkstelde met pedofilie en bestialisme.
- Een man die een vrouw in een bakkerij uitschold en uitspraken deed zoals “gij moet u hier integreren, Islam moet buiten, Islam is het rotste dat er bestaat, …”
- Een vrouw die na een verkeersincident de andere bestuurder toebeet ”op een kameel staan geen vitessen, jullie zijn dat niet gewoon.”
In België is de vrijheid van meningsuiting vastgelegd in de wet. Het komt erop neer dat anderen “schokken, verontrusten of kwetsen” niet verboden is. Scheldwoorden of denigrerende termen gebruiken mag, ook al is dat van bedenkelijke aard.
Wat wettelijk niet mag, is publiekelijk andere personen “aanzetten tot” (oproepen tot) discriminatie, haat of geweld tegenover bepaalde personen of groepen.
Voorbeeld
Een man die een homoseksueel koppel herhaaldelijk uitschold, en dat omwille van een misprijzen van of haat tegen hun seksuele geaardheid.
Valt een persoon een andere persoon steeds opnieuw lastig, terwijl hij wist (of had moeten weten) welke invloed dat op het slachtoffer heeft? Dan spreken we van belaging of stalking, en ook dat is strafbaar. De wet preciseert dat het daarbij om “een ernstige aantasting van iemands persoonlijke levenssfeer” gaat.
Parlementaire onverantwoordelijkheid
Parlements- en regeringsleden kunnen niet vervolgd worden voor uitlatingen die ze doen in de uitoefening van hun functie.