Internationale Dag van Personen met een Handicap: Unia benadrukt dat België nog lang niet inclusief is

03/12/2025

Persbericht
Handicap

Meer dan een kwart van de dossiers van Unia in 2024 gingen over discriminatie op basis van handicap. Vaak denken we aan zichtbare handicaps zoals bij mensen in een rolstoel of met een blindenstok, maar Unia wijst erop dat 80% onzichtbaar is. Ieder van ons kan bovendien op de een of andere manier in aanraking komen met een handicap. België boekt nog te weinig vooruitgang bij de inclusie van deze groepen.

Vragen of op zoek naar meer achtergrond?

Carole Poncin

Persattaché

carole.poncin@unia.be

0488 04 38 24

Stijgende cijfers

In 2024 Unia kreeg 1267 meldingen van discriminatie op basis van handicap. Dat leidde tot de opening van 582 dossiers, het hoogste cijfer in 5 jaar tijd. Deze dossiers vertegenwoordigen 28% van alle dossiers van Unia, goed voor een tweede plaats na racisme (31%).

Ontdek meer in ons cijferrapport

Werk blijft het grootste probleem

Unia krijgt tal van meldingen van personen met een handicap die moeilijkheden ondervinden om redelijke aanpassingen te krijgen en om hun rechten te laten gelden. Bijna 35% van de dossiers gaan over discriminatie op het werk (203 dossiers). Daarna komen de dossiers in de domeinen financiën en verzekeringen, huisvesting en gezondheid.

Tools voor werkgevers

Unia heeft tijdens haar trainingen gemerkt dat werkgevers hun plichten vaak niet kennen. Ze weten dus ook niet welke maatregelen ze moeten nemen zodat personen met een handicap aan het werk kunnen.

Om hen daarbij te helpen, heeft Unia twee live trainingsmodules ontworpen: een over de invoering van redelijke aanpassingen en een over hoe een team beheren. Daarnaast zijn er de brochure Werken met een handicap en het online platform eDiv met een module over handicap op het werk.

Mantelzorgers verdienen steun

Ongeveer 12% van de Belgische bevolking, dus meer dan een miljoen mensen, neemt minstens één keer per week de rol van mantelzorger op zich voor dagelijkse taken: vervoer, boodschappen, poetsen, administratief of financieel beheer, coördinatie van zorgprofessionals, enzovoort. Redelijke aanpassingen door associatie maken het mogelijk voor personen zonder handicap om aanpassingen te vragen om te kunnen zorgen voor naasten met een handicap.

In een dossier van Unia verkreeg een moeder aangepaste werktijden en kon ze in een andere vestiging werken zodat ze eenvoudiger zorg kon dragen voor haar dove en autistische zoon. In een ander dossier onderhandelde Unia met de NMBS zodat een moeder haar zoon met een handicap gratis kon begeleiden tijdens zijn treinritten.

Advies over de invoering van ‘redelijke aanpassingen door associatie’ (2025)

Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest is voortrekker geweest door het concept ‘redelijke aanpassingen door associatie’ op te nemen in de wetgeving van april 2024. Unia moedigt ook de andere overheden van het land aan om dit concept expliciet te integreren in hun eigen antidiscriminatiewetgeving. Door mantelzorgers in staat te stellen om hun zorgende rol te combineren met hun familiale en professionele verplichtingen, dragen die aanpassingen bij aan meer inclusie voor personen met een handicap.

Els Keytsman De Ronne, directeur van Unia

Krachtige beleidsmaatregelen dringend nodig

Het federaal actieplan Handicap 2021-2024 is afgelopen. Een nieuw actieplan wordt begin 2026 verwacht. Sterke maatregelen zijn nodig om de moeilijkheden en discriminaties tegen te gaan waar mensen met een handicap, en bij uitbreiding ook hun naasten, nog dagelijks mee worden geconfronteerd.

Daarnaast zou elke politieke beslissing ook systematisch moeten voldoen aan de handicapcheck. Dat kan met de ‘handistreaming-toolbox’.

Het recht van personen met een handicap op volledige inclusie is geen gunst: het staat sinds 2021 in onze Grondwet. Unia roept de autoriteiten van de verschillende bestuursniveaus op om werk te maken van de implementatie van de aanbevelingen van de VN in het kader van de evaluatie van België in september 2024.