Ga verder naar de inhoud

Leeftijdsdiscriminatie (agisme)

Iedereen is op een bepaald moment jong of oud. Volgens de wet hebben alle mensen dezelfde rechten. Maar in de praktijk worden mensen vaak ongelijk behandeld vanwege hun leeftijd.  

 

Wat is leeftijdsdiscriminatie (agisme)?

Bij leeftijdsdiscriminatie word je anders behandeld omdat je (te) oud of (te) jong bent in een situatie waarin dat onderscheid volgens de wet niet mag.

Leeftijd speelt een belangrijke rol in onze samenleving:

  • Je krijgt of verliest bepaalde rechten door je leeftijd. Zo moet je bijvoorbeeld deelnemen aan de Europese verkiezingen als je 16 bent. Of reis je goedkoper met de trein als 65-plusser.
  • Je kan ook te maken krijgen met vooroordelen en stereotypen omdat je oud(er) of jong(er) bent. In sommige gevallen mondt dit agisme uit in discriminatie

Leeftijdsdiscriminatie: voorbeelden

  • Een werkgever vraagt aan een uitzendbureau om voor een job alleen kandidaten jonger dan 30 te selecteren.
  • Een bank weigert een kredietkaart aan klanten ouder dan 70.
  • Een bediende krijgt te horen dat ze niet in aanmerking komt voor een opleiding omdat ze 'te dicht bij haar pensioenleeftijd staat'.
  • Een bedrijf zoekt een expert sociale media en vermeldt in de vacature ‘kandidaten van 25 tot 35 jaar’. 
  • Een verhuurder wil niet verhuren aan jongeren (omdat de verhuurder bang is dat ze feesten zullen organiseren) of aan ouderen (omdat ze zogezegd de tuin niet zullen kunnen onderhouden). 

Veel gestelde vragen over leeftijdsdiscriminatie

Openen Sluiten Mag er een leeftijdslimiet staan in een vacature?

Openen Sluiten Ik ben 30 jaar oud en solliciteerde voor een functie waarbij ‘startbaanovereenkomst’ vermeld werd. Ik kreeg als antwoord dat ik niet in aanmerking kom. Kan dat zomaar?

Openen Sluiten Mag een werkgever oudere werknemers ontslaan?

Openen Sluiten Mogen verzekeringen duurder zijn voor oudere personen?

Openen Sluiten Mag een museum een andere toegangsprijs toepassen voor oudere mensen?

Discriminatie op basis van leeftijd in de wet

  • De wet ter bestrijding van bepaalde vormen van discriminatie van 10 mei 2007 (antidiscriminatiewet) verbiedt discriminatie op grond van leeftijd: directe en indirecte discriminatie, intimidatie, opdracht tot discrimineren en cumulatieve en intersectionele discriminatie.
  • De antidiscriminatiewet is enkel van toepassing op de federale bevoegdheidsdomeinen zoals werk, deelname aan economische, sociale, culturele of politieke activiteiten en het aanbieden van bepaalde goederen en diensten. Discriminatie in de regionale bevoegdheidsdomeinen, zoals huisvesting en onderwijs, wordt geregeld in de decreten en ordonnanties van de Gemeenschappen en Gewesten.
  • Het verbod op leeftijdsdiscriminatie in het domein werk is een uitvoering van de EU Kaderrichtlijn 2000/78/EG van 27 november 2000 tot instelling van een algemeen kader voor gelijke behandeling in arbeid en beroep. Leeftijd is een van de belangrijke criteria waarbij discriminatie verboden is, maar voor de rechtvaardiging van het onderscheid geldt voor leeftijd een speciaal regime. Dat laat lidstaten toe een arbeidsmarktbeleid of ander sociaal beleid te ontwikkelen waarin leeftijd wel direct een rol kan spelen. 
  • De antidiscriminatiewet staat voor een burgerrechtelijke aanpak van discriminaties. Dit betekent dat het slachtoffer een beroep kan doen op de rechtbank om de discriminatie te doen stoppen (stakingsvordering), en onder meer een (forfaitaire) schadevergoeding kan vragen. 
  • Leeftijdsdiscriminatie is alleen in zeer uitzonderlijke gevallen strafbaar: opzettelijke discriminatie door een ambtenaar; aanzetten tot discriminatie, segregatie, haat of geweld op basis van leeftijd. Misdrijven die worden gepleegd vanuit een haatmotief waarbij agisme speelt, kunnen zwaarder worden bestraft.

Meer over discriminatie

Ontdek alle discriminatiecriteria

Raciale kenmerken

Discriminatie omwille van je nationaliteit, zogenaamd ras, huidskleur, afkomst, nationale of etnische afstamming.

Geloof of le­vens­be­schou­wing

Discriminatie omdat je bijvoorbeeld een sikh of een moslim bent.

Handicap

Discriminatie omdat je bijvoorbeeld een rolstoel gebruikt. 

Discriminatie melden

Voel je je gediscrimineerd of ben je getuige van discriminatie? Doe online je melding of bel gratis 0800 12 800 op werkdagen tussen 9.30 en 13 uur.