Handicap News: nummer 18

17 november 2015
Actiedomein: WerkHuisvesting
Discriminatiegrond: Handicap

In de nieuwsbrief 'Handicap News' vindt u elke vier maanden een overzicht van de activiteiten van het Centrum rond het thema handicap.

Structureel werk

17 augustus 2015 - Aanbeveling - Toegankelijkheid van de Brusselse gemeenten

Begin 2015  heeft het Centrum een kwalitatieve studie gemaakt over de toegankelijkheid van de gemeentehuizen in het Brusselse Hoofdstedelijke Gewest. De studie brengt de maatregelen in kaart die de verschillende gemeenten al genomen hebben om de toegankelijkheid te verbeteren maar legt ook de vinger op knelpunten en op de inspanningen die nog nodig zijn om echt toegankelijk te zijn voor iedereen.

De studie werd bezorgd aan de bevoegde Brusselse ministers en aan de 19 Brusselse gemeenten. Naar aanleiding van de studie organiseert het Centrum op 10 december een studiedag voor de bevoegde gemeentelijke mandatarissen en de ambtenaren die binnen de Brusselse administraties verantwoordelijk zijn voor handicap/toegankelijkheid.  Zij kunnen er kennis maken met goede praktijken en krijgen tips over hoe ze hun eigen gemeente toegankelijk kunnen maken voor iedereen.

13 oktober 2015 - Aanbeveling - over de terugbetaling van logopedie door de ziekteverzekering

Het Centrum heeft samen met de Kinderrechtencommissaris van de Franstalige Gemeenschap en de NVHVH (Inclusion asbl en Inclusie Vlaanderen) een aanbeveling geschreven over de terugbetaling van logopedie. De aanbeveling is gericht aan de minister van Sociale Zaken en Volksgezondheid en vraagt de terugbetaling van de kosten voor logopedie door de verplichte ziekteverzekering voor kinderen waarvan het IQ lager is dan 86.

Deze aanbeveling komt er op vraag van een werkgroep die uitgebouwd werd

« Inclusion asbl » en die samengesteld is uit 3 logopediefederaties (UPLF, ASELF en VVL), mensen uit de medische sector, de mutualiteiten, ouders van kinderen met een verstandelijke beperking en de organisaties die hen vertegenwoordigen en het Belgisch Centrum voor ondersteunende en alternatieve communicatie (COMALSO).

U vindt de aanbeveling op de website van het Centrum onder de rubriek “adviezen en aanbevelingen”.

2015-2016 - Monitoring - Op weg naar een inclusief onderwijssysteem

Door het VN-Verdrag te ondertekenen hebben de regeringen van dit land zich ertoe geëngageerd een inclusief onderwijssysteem uit te bouwen. Met de antidiscriminatiewetgeving hebben leerlingen en studenten al langer recht op redelijke aanpassingen in het onderwijs.

Dit schooljaar gaat in Vlaanderen de toepassing van het M-decreet (met de M van maatregelen) voluit van start. Daardoor wordt het recht op inschrijving en het recht op redelijke aanpassingen voor personen met een handicap ingebed in een breder regelgevend kader. Voor leerlingen en ouders zijn er nu in principe meer garanties gekomen dat ze worden betrokken bij het analyseren van behoeften en detecteren van drempels in de klas- en schoolomgeving, waardoor ze een stem en inbreng hebben bij het bespreken van redelijke aanpassingen.

Het zijn belangrijke stappen maar daarmee is inclusief onderwijs nog geen feit. Om effectief te evolueren in de richting van inclusief onderwijs hebben we een houding nodig die getuigt van een andere kijk op handicap, de toepassing van wat al is afgesproken en voortgang in het organiseren van onderwijs dat van in de ontwerpfase rekening houdt met de participatie van alle kinderen, op voet van gelijkheid. Het Centrum volgt de ontwikkelingen richting inclusief onderwijs gedurende dit schooljaar intensief op en doet dit aan de hand van de meldingen en contacten met personen met een handicap en verenigingen die hen vertegenwoordigen. Op die manier kunnen we hun bezorgdheden en de drempels die zij nog ondervinden, doorgeven aan de beleidsmakers. 

  • Het Centrum was aanwezig op de Werelddovendag (26/9, Zottegem) en hoorde de verwachtingen op het vlak van bi-cultureel onderwijs. In toekomstige contacten met Fevlado gaan we graag verder in dialoog over de visie op bi-cultureel onderwijs als realisatie van artikel 24 en de algemene principes in het VRPH.
     
  • Het Centrum ging naar het Wetenschapscafé (13/10, Gent) wanneer over het M-decreet werd geïnformeerd en van gedachte werd gewisseld. We namen er kennis van de brochure “Kansen in het M-decreet” van de overleggroep OKLO en luisterden naar opmerkingen over het M-decreet. We hoorden onzekerheid over hoe een en ander zal en moet worden uitgevoerd. Tijdige en correcte informatie voor ouders en leraren wordt- samen met de noodzakelijke ondersteuning- een belangrijke succesfactor voor de uitvoering van wat is afgesproken.
     
  • Het Centrum werd door Sprankel Nationaal uitgenodigd op hun bijeenkomst (24/10, Gent). We luisterden naar hun lezing van het M-decreet en hoorden welke kansen ze hierin zien. Er is hoop dat- als wat hierin staat door elke school/leraar wordt toegepast-kans op een adequate en continue begeleiding van normaalbegaafde kinderen met leermoeilijkheden ontstaat. De succesfactor die we tijdens deze bijeenkomst vooral onthielden is “elke leraar”, “elke klassenraad”, “elke school”,... Continu en consequent redelijke aanpassingen toepassen, wordt een belangrijke voorwaarde om inclusief onderwijs te bereiken.
     
  • Het Centrum was aanwezig op een informatieavond over het M-decreet (26/10, Oostmalle). We proberen dergelijke momenten ook in andere regio’s te volgen. We kregen de bevestiging dat ondubbelzinnige informatie over wat op basis van het M-decreet als handelswijze mag worden verwacht, nodig is opdat ouders en leraren precies weten wat ze mogen verwachten en wat van hen wordt verwacht.

Organiseert je vereniging een activiteit over inclusief onderwijs? Verzamel je ervaringen met inclusief onderwijs? Laat het ons weten. Voor zover haalbaar nemen we graag aan de activiteit deel, nemen we kennis van verzamelde voorbeelden van goede praktijk of hardnekkige drempels en treden we in dialoog over de voortgang die we maken in het realiseren van het VRPH. Contactpersoon: martine.vranken@cntr.be

6 november 2015 - Advies - Doelstellingenkader Vlaams Horizontaal Gelijkekansenbeleidsplan

Elke 5 jaar worden door de voltallige Vlaamse Regering doelstellingen Gelijke Kansen bepaald en nadien omgezet in actieplannen die elke Vlaamse minister binnen zijn of haar domein actieplannen moet uitwerken en uitvoeren. Dit is het horizontale gelijkekansenbeleid. Op 17 juli 2015 heeft de Vlaamse Regering het algemene doelstellingenkader Vlaams Horizontaal Gelijkekansenbeleid 2015-2019 goedgekeurd. Dit kader zal binnenkort gevolgd worden door een geïntegreerd actieplan.

Het Centrum heeft een advies gemaakt over dit doelstellingenkader. Met dit advies wil het Centrum enkele aandachtspunten inzake handicap overmaken voor het gelijkekansenbeleidsplan. Het Centrum ziet in de strategische en operationele doelen van het plan de intentie om werk te maken van de strijd tegen discriminatie van personen met een handicap en van een volwaardige participatie van personen met een handicap. Toch kan het beleidsplan meer garanties bieden op een antwoord op het VN-Verdrag en de Slotopmerkingen van het VN-Comité als het rekening houdt met de aandachtspunten die het Centrum in dit advies naar voren brengt.

Het advies vindt u terug in de rubriek 'Adviezen & aanbevelingen' op de website van het Centrum.

16 november 2015 - Aanbeveling - De re-integratie van werknemers met een handicap

De Federale Regering en de Groep van Tien zijn volop bezig met het uitwerken van een herinschakelingsplan voor  werknemers die langdurig arbeidsongeschikt zijn. Het Centrum dringt erop aan dat de nieuwe KB’s en nieuwe wetgeving in verband met re-integratie op de werkvloer in overeenstemming zijn met de antidiscriminatiewetgeving en het VN-Verdrag. Daartoe heeft het Centrum zijn aanbeveling over de verplichting van redelijke aanpassingen bij re-integratie van personen met een handicap op de arbeidsmarkt herwerkt en bezorgd aan de bevoegde ministers, de Groep van Tien en de Nationale Arbeidsraad. U vindt de aanbeveling op de website van het Centrum in de rubriek 'Adviezen & aanbevelingen'.

Promotie VN-Verdrag en rechten van personen met een handicap

7 september 2015 – Vorming – VSPW Kortrijk

In het Centrum voor volwassenonderwijs VSPW Kortrijk kunnen volwassen een opleiding volgen tot opvoeder/begeleider personen met een handicap terwijl ze al aan het werk zijn. Ze startten het vak “recht” dit schooljaar met een inleiding van het Centrum over het VN-Verdrag. Tijdens de vorming gingen de studenten zelf aan de slag met enkele artikels van het VN-Verdrag en formuleerden ze voorstellen hoe ze het Verdrag nog beter konden toepassen in hun werk met personen met een handicap.

15 september 2015 - Ontmoeting - EU-commissaris voor de Mensenrechten Nils Muižnieks

Nils Muižnieks, commissaris voor de Mensenrechten bij de Raad van Europa bracht in september een bezoek aan België. Tijdens dat bezoek richtte hij zijn aandacht op drie thema’s: de situatie van migranten en asielzoekers, de rechten van personen met een handicap, en de sociale uitsluiting van Roma en woonwagenbewoners. Het Interfederaal Gelijkekansencentrum had de eer de heer Muižnieks te ontvangen en, zoals toegelicht in zijn persbericht, in te gaan op de onevenredige oriëntering van jongeren met een handicap en Roma-kinderen naar het buitengewoon onderwijs.

26 september 2015 – Promotie- Internationale Dovendag in Bergen en Zottegem

Het Centrum had een stand op de Internationale Dovendag, een jaarlijks evenement van de Franstalige Dovenfederatie, dat dit jaar plaatsvond in Bergen. De bezoekers van het evenement kregen er meer informatie over wat het Centrum doet voor personen met een handicap, hoe een discriminatie te melden bij het Centrum en over de opvolging van het VN-Verdrag.

Het Centrum was eveneens aanwezig op de Werelddovendag die Fevlado organiseerde in Zottegem (zie boven).

3 octobre 2015 – Debat – Internationaal Filmfestival van de Franstalige film (FIFF) in Namen

In het kader van het FIFF heeft het Centrum een debat georganiseerd na de vertoning van de film « les Oiseaux de Passage » van Olivier en Yves Ringer.

Het publiek bestond uit studenten uit allerlei studierichtingen. Het debat speelde in op de thema’s die in de film aan bod komen: zijn personen met een handicap in staat om hun dromen en plannen waar te maken? Welke rol speelt hun omgeving daarin? Welke moeilijkheden ondervinden ze in hun dagelijks leven? Tijdens het gesprek werd duidelijk dat de rechten van personen met een handicap een thema is dat het publiek heel erg aansprak. Het had vooral veel belangstelling voor het recht op een inclusieve samenleving en redelijke aanpassingen.

6 oktober 2015 – Panelgesprek – Werken met een arbeidshandicap

Naar aanleiding van de voorstelling van de gids “Werken met een arbeidshandicap” van Dorien Meulenijzer e.a. werd een panelgesprek georganiseerd. De gids maakt werkgevers wegwijs in het tewerkstellen van personen met een handicap. Het Centrum nam deel aan dit gesprek en legde de nadruk op de nood aan redelijke aanpassingen gedurende het ganse tewerkstellingsproces.

8 en 9 oktober 2015 – Colloquium – Deelname aan de maatschappij en levenskwaliteit van personen met een handicap.

Hoe kunnen we de levensomstandigheden van personen met een handicap verbeteren en hoe zorgen we ervoor dat ze deelnemen aan de onderzoeken die hen aanbelangen ? Hoe kan de dialoog tussen onderzoekers en personen met een handicap verbeteren ? Dit waren enkele cruciale kwesties die behandeld werden tijdens het colloquium van de GIFFOCH (Groupe International Francophone pour la Formation aux Classifications du Handicap) in Rennes (Frankrijk). Het Centrum was uitgenodigd om in één van de ateliers de Consultatie van personen met een handicap voor te stellen die het Centrum in 2013-2014 door 5 Belgische universiteiten heeft laten uitvoeren. Het verslag van de consultatie is beschikbaar op de website van het Centrum.

16 en 30 oktober 2015 – Vorming – Franstalige Dovenfederatie ( FFSB)

Samen met de Franstalige Dovenfederatie  heeft het Centrum informatiesessies georganiseerd over de antidiscriminatiewetgeving in het Dovenhuis (Maison des sourds) in Brussel en Sur’cité in Luik.

19 oktober 2015 - Informatie – Commissie voor Inclusief Hoger Onderwijs

De Commissie Inclusief Hoger Onderwijs van de Franstalige Gemeenschap heeft het Centrum uitgenodigd om een presentatie te geven van het VN-Verdrag en wat het inhoudt op vlak van onderwijs. Deze nieuwe commissie is belast met de uitvoering van het decreet inclusief hoger onderwijs van de Franstalige Gemeenschap (van 29 januari 2014). Dit wil zeggen dat ze het decreet bekendmaakt, advies geeft over redelijke aanpassingen op vraag van onderwijsinstellingen of studenten en de verschillende procedures om in beroep te gaan organiseert.

26 en 27 oktober 2015 – Internationale samenwerking – Samenkomst van de werkgroep VN-verdrag binnen de Eurogroup/ENNHRI

Het Centrum werd op uitnodiging van de Kroatische Ombudsman voor personen met en handicap ontvangen in Zagreb om deel te nemen aan de werkvergadering van de Eurogroup (samengesteld uit vertegenwoordigers van de verschillende Europese onafhankelijke mechanismes voor de bekendmaking, opvolging en bescherming van het VN-verdrag inzake de rechten van personen met een handicap. Diane Kingston, lid van het VN-Comité inzake de rechten van personen met een handicap, nam deel aan deze vergadering. Tijdens twee dagen werd het werk van het VN-Comité, alsook belangrijke nationale en Europese beleidsontwikkelingen rond handicap besproken. Deelnemers konden hun goede praktijken delen, met name ook rond de bescherming van de rechtsbekwaamheid van personen met een handicap. 

September/november 2015 – Tussenkomst – Opleiding Politie en Justitie

Het Centrum geeft regelmatig opleidingen aan Politie en Justitie over de antidiscriminatiewet. In het kader van een dergelijke opleiding, heeft het Centrum de grote lijnen van het advies over de problematiek van doventolken in de context van Politie en Justitie voorgesteld. Dat advies is nog in de maak. Volgens het VN-Verdrag en algemene mensenrechtenverdragen heeft iedereen toegang tot Politie en Justitie. In de praktijk blijken deze diensten echter vaak niet toegankelijk te zijn voor dove personen doordat er geen tolk gebarentaal voorhanden is, de aanwezigheid van een doventolk niet wordt toegelaten  of omdat sommige politie- en justitiediensten de kosten voor de doventolk niet altijd op zich nemen. Dit is een schending van de mensenrechten van dove personen. Tijdens de opleiding werd dit probleem aangekaart en besproken met de magistraten en politiemensen. 

Jurisprudentie en onderhandelde oplossingen

Onderhandelde oplossingen

Dialoog als het kan, juridische stappen als het moet. Is er volgens het Centrum mogelijk sprake van discriminatie en/of schending van wetgeving, dan wordt in de eerste plaats gestreefd naar een constructieve dialoog en indien mogelijk een buitengerechtelijke oplossing. Hieronder vindt u enkele succesverhalen.

Ontslag omwille van een gezondheidsprobleem

Een onderhoudsman in een groot bedrijf kreeg te maken met een ernstig probleem aan de knie en moest een operatie ondergaan. Toen hij het werk hervatte ondervond hij ernstige moeilijkheden om een deel van zijn taken te uit te oefenen. De bedrijfsarts was van oordeel dat hij in staat was om zijn werk te hervatten  mits een aantal aanpassingen, onder meer niet op de knieën zitten en trappen vermijden. De werkgever weigerde deze redelijke aanpassingen toe te kennen en suggereerde dat de man beter terug in ziekteverlof kon gaan. Een maand later werd de onderhoudsman ontslagen omwille van de “werkorganisatie die in het gedrang zou komen door de talrijke afwezigheden” van de man.

De man meldde deze zaak bij het Centrum. Het Centrum nam contact op met de werkgever en was van oordeel dat de elementen die de werkgever aanbracht niet van aard waren om een onderscheid in behandeling te rechtvaardigen op basis van gezondheidstoestand. De werkgever weigerde echter op een minnelijke schikking in te gaan.  Het Centrum en de melder begonnen samen een zaak voor de arbeidsrechtbank. Het gevolg was dat de werkgever opnieuw contact opnam met het slachtoffer en het Centrum om toch tot een minnelijke schikking te komen.

De melder is met zijn vroegere werkgever een schadevergoeding overeengekomen. Het Centrum kwam met het bedrijf overeen dat  (1) de werkgever  het Centrum de gemaakte kosten voor de begonnen rechtszaak vergoedt; (2) de werkgever zijn interne ontslagprocedures aanpast zodat beter rekening gehouden wordt met personen met een handicap en zodat de preventie-adviseur in zijn aanbevelingen ook rekening houdt met handicapsituaties; (3) de werkgever zijn personeelsleden die beslissingen kunnen nemen inzake ontslag bij het Centrum een vorming laat volgen over diversiteit.

Assistentiehonden voortaan welkom in een meubelzaak

Een blinde vrouw wil een meubelzaak bezoeken maar ze mag van de zaakvoerder niet binnen met haar assistentiehond. Hij is bezorgd om de hygiëne in zijn zaak en  mogelijke reacties van andere klanten (die bv. een allergie hebben).  Hij meent dat iemand de persoon in kwestie te laten helpen, en de hond buiten laten wachten, ook een goede optie is.

De vrouw meldt dit bij het Centrum, dat in gesprek gaat met zaakvoerder. Het Centrum wijst de man op de wettelijke verplichting om assistentiehonden toe te laten en verwijst naar een uitspraak in een zaak rond de weigering van een assistentiehond in een restaurant, waarbij het restaurant het slachtoffer 1.300EUR schadevergoeding moest betalen. Aan de hand van een filmpje   informeert het Centrum de man ook over de doelstelling van assistentiehonden.

De zaakvoerder ziet in dat hij zijn houding tegenover assistentiehonden moet bijstellen. Hij biedt de blinde vrouw zijn excuses aan en plakt de sticker 'assistentiehonden welkom' op het raam van de meubelzaak.

September 2015 - Onderwijs - Recht op inschrijving en redelijke aanpassingen in het Deeltijds Kunstonderwijs 

Het Centrum ontving bij de aanvang van het academiejaar 2015-2016 een aantal meldingen van personen met een handicap van wie de inschrijving in het Deeltijds Kunstonderwijs geweigerd werd of die problemen ondervinden om redelijke aanpassingen te bekomen. Een academie ging zo ver te stellen dat “de wet verbiedt om personen met een handicap in te schrijven”. Het Centrum zette de puntjes op de ‘i’ en herinnerde aan het Vlaamse Gelijkekansen- en Gelijkebehandelingsdecreet en aan artikel 24 van het VN-Verdrag die het recht op non-discriminatie en het recht op redelijke aanpassingen voor personen met een handicap garanderen. Recent werd nog een omzendbrief verstuurd naar de scholen voor deeltijds kunstonderwijs waarin de uitgangspunten herhaald worden en waarin voorbeelden gegeven worden van redelijke aanpassingen. Personen met een handicap hebben recht op inclusief onderwijs op alle niveaus, ook op het niveau van deeltijds kunstonderwijs.

Rechtspraak en werk van het VN-Comité voor de Rechten van Personen met een Handicap  

23 juli 2015 – Oproep tot bijdragen - Draft general comment n°3

In mei 2015 heeft het VN-Comité voor de Rechten van personen met een handicap een ontwerp van General comment n° 3 over vrouwen met een handicap gepubliceerd (artikel 6 VRPH). Het Centrum heeft gevolg gegeven aan de oproep van het Comité tot schriftelijke bijdragen over dit ontwerp. De bijdrage van het Centrum over het ontwerp van General comment over de rechten van vrouwen met een handicap en de andere bijdragen zijn te vinden op de website van het Comité.

4 september 2015 – Evaluatie – van de Europese Unie 

Het beleid van de Europese Unie werd voor het eerst geëvalueerd door het VN-Comité voor de Rechten van Personen met een Handicap. De EU ratificeerde het VN-Verdrag in 2010 en moest nu aantonen welke maatregelen ze al genomen heeft om het Verdrag uit te voeren. België werd vorig jaar al aan een dergelijke evaluatie onderworpen. In de slotopmerkingen die het VN-Comité heeft overgemaakt aan de EU, deelt het Comité heel wat bezorgdheden die door heel wat organisaties die personen met een handicap vertegenwoordigen in Europa en door het Centrum werden aangebracht. Het Centrum heeft met het oog op die evaluatie van Europa een bijdrage aan het VN-Comité bezorgd. Daarin vestigden we de aandacht van het Comité op bepaalde hindernissen waar personen met een handicap mee te maken krijgen, bijvoorbeeld als ze het vliegtuig nemen (zie Handicap News n°16).Op de website van het Centrum vindt u een samenvatting van de slotopmerkingen van het VN-Comité.

21 september 2015 -– Communicatie, deliberatie - Toegankelijkheid van het openbaar vervoer in Oostenrijk 

Het Comité heeft een klacht behandeld van een blinde man die voor zijn dagelijkse verplaatsingen afhankelijk is van het openbaar vervoer van de stad Linz. In augustus 2011 werd tramlijn 3, die hij vaak gebruikt, verlengd. Geen enkele halte van het verlengde stuk is echter uitgerust met een audiosysteem dat hem in staat stelt om informatie te ontvangen over vertragingen, dienstonderbrekingen of de wachttijd tot de volgende tram. De klager moet daarom beroep doen op medereizigers om die informatie te bekomen. Na verschillende nationale procedures diende de klager een klacht in bij het VN-Comité. Het Comité meent dat Oostenrijk is tekortgekomen aan de verplichtingen die voortvloeien uit de artikelen 5 en 9 van het Verdrag, die respectievelijk “Gelijkheid en non-discriminatie” en  “Toegankelijkheid” behandelen. Het Comité nodigt Oostenrijk uit om de klager te vergoeden voor de gerechtskosten die hij heeft opgelopen en om de nodige maatregelen te nemen om te voorkomen dat gelijkaardige schendingen zich nog voordoen in de toekomst. Het Comité beveelt Oostenrijk aan om een wettelijk kader te creëren met precieze, afdwingbare en tijdsgebonden doelstellingen voor de opvolging en evaluatie van de wijzigingen en progressieve aanpassingen die nodig zijn om de toegankelijkheid te verzekeren van schriftelijke informatie voor personen met een visuele handicap. Oostenrijk moet er ook over waken dat alle nieuwe tramlijnen en alle andere nieuwe openbare vervoersnetwerken volledig toegankelijk zijn voor personen met een handicap. De samenvatting van deze beslissing is beschikbaar in het geannoteerd VN-Verdrag op de website van het Centrum (p.54 , dit document biedt een overzicht van de rechtspraak die de inhoud van het VN-Verdrag verduidelijkt en de diverse artikelen van het Verdrag verder vormgeeft.)

September 2015 – Richtlijnen - Vrijheid en veiligheid van de persoon (art.14 VN-verdrag) 

Het VN-comité inzake de rechten van personen met een handicap heeft op zijn website een reeks van aanbevelingen gepubliceerd met betrekking tot het recht op vrijheid en veiligheid van de persoon (momenteel enkel in het Engels). Deze richtlijnen hebben tot doel om de verplichtingen van verdragsstaten te verduidelijken met betrekking tot de bevordering, bescherming en opvolging van het recht op vrijheid en veiligheid van personen met een handicap. Het Comité herinnert onder meer aan (1) het absoluut verbod om een persoon diens vrijheid te ontnemen op grond van handicap, (2) het verbod op gedwongen internering op grond van gezondheidstoestand in Centra voor geestelijke gezondheidszorg, (3) het verbod op gedwongen medische behandelingen tijdens detentie, (4) het verbod op het nemen van vrijheidsbeperkende maatregelen omwille van maatschappelijk risico, het gevaar voor personen of een veronderstelde nood aan zorg, (5) haar misnoegen over het ontzeggen van het recht om berecht te worden via de gewone procedures van het strafrecht, (6) de plicht voor verdragsstaten om in toegankelijke gevangenissen een menswaardige behandeling tijdens gevangenschap te voorzien, … Het Comité benadrukt ook de verbanden tussen artikel 14 en andere artikelen van het VN-verdrag, met name artikel 12 (gelijkheid voor de wet), artikel 13 (toegang tot de rechter) en artikel 15 (vrijwaring van foltering en andere wrede, onmenselijke of vernederende behandeling).

De rechtspraak over de thema’s van het Centrum, de aanbevelingen en de onderhandelde oplossingen van het Centrum kunnen nagelezen en/of gedownload in de rubriek ‘Achtergrond’ van deze website.