Internering: Europa veroordeelt België
Het Europees Hof voor de Rechten van de Mens veroordeelde België tot een schadevergoeding van 16.000 euro aan een geïnterneerde van de gevangenis in Merksplas. De man was naar het Hof gestapt omdat hij al meer dan negen jaar in de psychiatrische afdeling van de gevangenis zit, zonder aangepaste behandeling voor zijn mentale problemen.
In het arrest stelt het Hof dat de opsluiting van de man, zonder therapie en zonder uitzicht op terugkeer naar de maatschappij, een vernederende behandeling is. Volgens het Hof bestaat er geen verband meer tussen het doel van de opsluiting en de omstandigheden van de opsluiting.
Structureel tekort
Het Hof oordeelde ook dat de situatie van de man een gevolg is van een structureel tekort aan plaatsen. Dat de problemen structureel zijn, wordt aangetoond door een 40-tal soortgelijke zaken die nog hangende zijn bij het Hof. Het Hof moedigt de Belgische staat aan om binnen de twee jaar de geïnterneerden uit de gevangenis te halen en de gepaste zorg te voorzien. Sinds 1998 stapelt België de veroordelingen op. Gedurende die twee jaar zullen alle gelijkaardige zaken tegen België bij het Hof geschorst worden.
Volgens Unia kan België niet voorbij gaan aan de sterke boodschap van het Europees Hof. “Dit heeft ook te maken met het structurele probleem van overbevolkte gevangenissen. Dat weegt op de situatie van de geïnterneerden. Door een plaatsgebrek in aangepaste therapeutische instellingen, verblijven deze personen in de psychiatrische afdelingen van gevangenissen, voor een onbepaalde duur en soms voor kleine misdrijven,” zegt Els Keytsman, directeur van Unia.
Ratificatie
Verschillende mensenrechtenorganisaties zoals het Observatoire international des prisons en de Ligue des droits de l’homme klagen deze ernstige mensenrechtenschendingen al jaren aan.
Nochtans lijkt de situatie niet te verbeteren: momenteel maken de geïnterneerden ongeveer 10% van de totale gevangenisbevolking uit.
België ratificeerde het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens in 1955, het Verdrag tegen Foltering in 1999 en het Verdrag voor de Rechten van Personen met een Handicap in 2009. “Deze teksten leggen verplichtingen op en het is hoog tijd dat België zich aan die verplichtingen houdt. Zoals we al enkele keren hebben gezegd: wij staan klaar om mee na te denken over een interneringswetgeving die de mensenrechten respecteert,” zegt Keytsman.
VN-Comité
In dat opzicht is het belangrijk aandacht te hebben voor het standpunt van het VN-Comité voor de Rechten van Personen met een Handicap. Dit Comité beveelt België aan om “het systeem van veiligheidsmaatregelen die worden genomen ten aanzien van ontoerekeningsvatbaar verklaarde personen met een handicap, af te schaffen. Toerekeningsvatbare personen met een handicap die een misdrijf pleegden, moeten worden berecht op basis van de gewone strafprocedure, op voet van gelijkheid met anderen, met dezelfde waarborgen en met specifieke procedurele aanpassingen teneinde hun gelijke behandeling binnen het strafrechtelijk systeem te garanderen.”
Vergelijkbare artikels
Meer zorg voor geïnterneerden in de gevangenis? Zorg liever voor een andere maatschappijvisie
De federale regering wil investeren in zorg voor geïnterneerden in de gevangenis. Unia herinnert eraan dat deze investering het verblijf in de psychiatrische afdelingen van gevangenissen in geen geval legitimeert. Deze verblijfplaatsen druisen namelijk in tegen de doelstelling van re-integratie van personen met een psychische stoornis en/of een verstandelijke beperking.
Nieuwe samenwerkingen rond gevangeniswezen en seksuele gezondheid
Unia ondertekende een samenwerkingsakkoord met twee nieuwe partners: de Centrale Toezichtsraad voor het Gevangeniswezen (CTRG) en Sensoa.
Psychiatrische afdelingen in gevangenissen: wetsvoorstellen in strijd met de grondrechten
Unia roept de Belgische autoriteiten op om hun verplichtingen na te komen door geïnterneerden die momenteel in de gevangenis zitten, over te brengen naar passende zorgfaciliteiten. Unia verwerpt de wetsontwerpen die gericht zijn op de legalisering van psychiatrische afdelingen in gevangenissen. Dat zijn immers- volgens het Europees Verdrag tot de bescherming van de rechten van de mens - illegale verblijfplaatsen.
Europa, respecteer de mensenrechten ook in de psychiatrische zorg
Unia onderschrijft mee een open brief waarin wordt gevraagd om het ontwerp-Protocol bij het Verdrag van Oviedo in te trekken. Het Protocol gaat over de gedwongen opname en de gedwongen behandeling van personen in de geestelijke gezondheidszorg, en dat is in strijd met de rechten van personen met een handicap.