Evaluatie van de Antidiscriminatie- en Antiracismewet (2017 en 2022)
Artikel 52 van de Antidiscriminatiewet voorziet in een evaluatie van de toepassing en de doeltreffendheid van de Antiracismewet, Antidiscriminatiewet en Genderwet door de Wetgevende Kamers. Unia bereidde met betrekking tot de Antidiscriminatie- en Antiracismewet een eigen evaluatieverslag voor. Dit verslag werd voorgesteld in 2016 en is gebaseerd op eigen praktijkervaring, gekende nationale rechtspraak en algemene expertise op het gebied van discriminatiebestrijding. Een door de regering aangestelde expertencommissie stelde een eerste evaluatieverslag voor in 2017 en een tweede in 2022.
Evaluatieverslag Unia (2016)
In het eerste deel van dit verslag wordt de situatie vóór en na de hervorming van 2007 van de Antidiscriminatie- en Antiracismewet afgemeten aan de hand van de casuïstiek: de ontvangen meldingen, de behandelde dossiers, de gerechtelijke en andere procedures. Daarbij wil Unia de aandacht vestigen op een aantal problemen die zich vandaag nog steeds stellen op het vlak van wetshandhaving, bescherming en rechtstoegang voor slachtoffers (access to justice).
In het tweede deel van dit verslag worden een reeks specifieke aandachtspunten behandeld met betrekking tot de Antiracisme- en Antidiscriminatiewet. Het betreft de beschermde criteria, het materieel toepassingsgebied, de rechtvaardigingsmechanismen, de rechtsbescherming en de strafrechtelijke bepalingen.
Op basis van de analyse van de casuïstiek en de specifieke aandachtspunten konden een aantal aanbevelingen van Unia geformuleerd worden met het oog op de verbetering van de rechtspositie van de slachtoffers van discriminatie, haatboodschappen en haatmisdrijven. Deze aanbevelingen vormen tevens een synthese en samenvatting van het evaluatieverslag.
Vragen na de voorstelling van het evaluatieverslag
Op 31 januari 2018 stelde Unia het evaluatieverslag voor aan het parlement, tijdens een hoorzitting met het Instituut voor de gelijkheid van vrouwen en mannen. Tijdens deze hoorzitting werden veel vragen gesteld door de leden van de gezamenlijke commissievergadering. De antwoorden op deze vragen gaf Unia in de Kamer van Volksvertegenwoordigers op 14 maart 2018. Hier vind je de uitgeschreven versie terug.
Evaluatieverslag expertencommissie (2017)
Zoals voorzien in de wet, stelde de staatssecretaris voor Gelijke Kansen Elke Sleurs een expertencommissie samen (magistraten, advocaten, sociale partners, academici, …) die bevoegd is voor het opstellen van een evaluatierapport voor het parlement. Deze expertencommissie, voorgezeten door Françoise Tulkens, was werkzaam tussen september 2016 en februari 2017. Het rapport van de commissie werd in februari 2017 voorgelegd aan de Kamer van volksvertegenwoordigers en de staatssecretaris voor Gelijke Kansen.

Evaluatieverslag expertencommissie (2022)
In 2022 stelde een Commissie die door de regering werd aangesteld het tweede evaluatieverslag voor van de toepassing en de doeltreffendheid van de drie federale antidiscriminatiewetten.
- De Commissie vraagt de overheid om beter in te zetten op het verzamelen van gegevens over discriminatie, haatbootschappen en haatmisdrijven.
- De overheid moet een preventief beleid voeren om stereotypen en vooroordelen te bestrijden.
- Om de toegang tot de antidiscriminatiewetgeving te vergemakkelijken, beveelt de Commissie aan om de drie antidiscriminatiewetten samen te brengen en te harmoniseren in één wettekst. Daarin moeten ook meervoudige discriminatie, discriminatie op grond van een vermeend criterium en discriminatie door associatie opgenomen worden.
Deze en andere aanbevelingen kan je nalezen in het verslag van de Commissie.
Vergelijkbare publicaties
Jaarverslag 2020: kwetsbare mensenrechten in crisistijden
Ook in een buitengewoon jaar zette Unia zich in voor mensenrechten en gelijkheid. De coronapandemie werkte als een vergrootglas. Wie zich al in een kwetsbare positie bevond, werd vaak het eerst of het hardst getroffen door Covid-19 of de maatregelen.
Jaarverslag 2017: Stilstand is geen optie
2017 was een rumoerig jaar. De debatten rond de thema’s van Unia waren levendig, maar zorgden ook voor vooruitgang in de strijd tegen discriminatie. Zo werd in Brussel in 2017 een ordonnantie goedgekeurd die praktijktesten tegen arbeidsdiscriminatie toelaat. De federale regering volgde, iets voorzichtiger, begin 2018.
Discriminatie van personen van Afrikaanse origine (2022)

Vandaag staan de ongelijkheid en discriminatie waarmee personen van Afrikaanse origine te maken krijgen, meer dan ooit in het brandpunt. Naar aanleiding van de internationale dag tegen racisme 2022 publiceert Unia een analyse over deze thematiek.
Vlaams Gelijkekansendecreet: evaluatie (2021)

Unia evalueerde in 2020 het Vlaams Gelijkekansendecreet op basis van casuïstiek met de criteria waarvoor we bevoegd zijn en de gerechtelijke procedures die we kennen.