Sociaal tarief voor energie in het licht van de antidiscriminatiewetgeving (2023)

Unia kreeg tijdens de energiecrisis veel meldingen over de toegang tot het sociaal tarief en de toekenning van premies door de overheidsdienst economie. Daarom analyseerden we het systeem van het sociaal tarief voor energie in het licht van de antidiscriminatiewetgeving.

Het sociaal tarief is een maatregel om bepaalde groepen te helpen om hun energiefactuur te betalen. Zo kunnen ze op een menswaardige manier hun leven leiden, een principe dat ook in artikel 23 van de Grondwet staat.

Energiearmoede’ verwijst naar een situatie waarin een persoon of huishouden specifieke moeilijkheden ondervindt in hun woning om aan hun basisbehoeften op het gebied van energie te voldoen als gevolg van:

  • stijging van de energieprijzen
  • het feit dat de meest kwetsbare huishoudens vaak in woningen leven die slecht presteren op het vlak van energie-efficiëntie
  • het feit dat dezelfde bevolkingscategorieën moeilijker kunnen genieten van overheidsmaatregelen en bepaalde voordelen

Unia, het Steunpunt tot bestrijding van armoede en Myria pleiten voor een gezamenlijke aanpak van de energiekost door alle betrokken overheidsinstanties, in overleg met de verschillende actoren op het terrein. Omwille van de complexiteit is het advies van Unia beperkt tot het sociaal tarief.

Aanbevelingen rond het sociaal tarief

De tien aanbevelingen van Unia, Myria en het Steunpunt tot bestrijding van armoede voor de federale overheid en verschillende regeringen: 

  1. Houd rekening met de realiteit van kwetsbare groepen.
  2. Behoud de toekenning van het sociaal tarief voor personen met verhoogde tegemoetkoming.
  3. Voorzie een uitbreiding van het sociaal tarief.
  4. Houd rekening met de effectieve verblijfplaats.
  5. Herinner gemeenten aan hun verplichting om mensen in te schrijven op hun hoofdverblijfplaats.
  6. Zorg voor een laagdrempelige dienst die informatie en begeleiding verstrekt over het sociaal tarief.
  7. Voorzie in de wetgeving een verplichting voor leveranciers om positief te reageren op aanvragen van collectieve voorzieningen die voldoen aan de reglementaire voorwaarden.
  8. Zorg dat hulp- en opvangvoorzieningen kunnen genieten van het sociaal tarief.
  9. Maak dat personen die geen toegang hebben tot individuele tellers toch toegang krijgen tot het sociaal tarief.
  10. Vermijd dat procedures uitsluitend digitaal bestaan. Garandeer wettelijk en zonder extra kosten de verschillende toegangsmodaliteiten tot publieke en privédiensten en ruimer tot alle diensten van algemeen.