Carnaval en de grenzen van de vrijheid van expressie
De carnavalsoptochten en volksfeesten staan (vaak) bol van stereotiepe voorstellingen van (vaak) minderheden. De bedoeling van dit rapport is de kwestie van de vrijheid van expressie te objectiveren en los te maken van de vaak hoog oplaaiende emoties en de ingenomen patstellingen.
In België bestaat een zeer lange traditie van carnavalsoptochten en andere volksfeesten. Carnavalsoptochten, en andere volksfeesten, worden vaak gekenmerkt door hun bijtende spot en nietsontziende satire. Carnaval staat gelijk aan anarchie: alle remmen lijken los en gedurende enkele dagen mag op een bepaalde plaats met alles en iedereen gelachen worden.
Unia ontvangt jaarlijks meldingen die gerelateerd kunnen worden aan de carnavalsoptochten en andere volksfeesten.
- Aan de ene kant voelen burgers zich gekwetst door de stereotiepe en weinig respectvolle voorstellingen van (vaak) minderheden en de, naar hun aanvoelen, grensoverschrijdende gedragingen.
- Aan de andere kant begrijpen burgers niet waarom lokale volkse tradities, met een lange voorgeschiedenis, en verankerd in het sociale weefsel, plots in vraag worden gesteld door “derden” en ineens zo gevoelig liggen bij bepaalde minderheden.
Omdat vaak dezelfde vragen en bekommernissen terugkomen in die meldingen, rijpte bij Unia het idee om een rapport uit te werken waarin dieper wordt ingegaan op zowel het sociologische-historische kader van carnaval als op de (wettelijke) grenzen van de vrijheid van expressie in België.
Vergelijkbare publicaties
Jaarverslag 2017: Stilstand is geen optie
2017 was een rumoerig jaar. De debatten rond de thema’s van Unia waren levendig, maar zorgden ook voor vooruitgang in de strijd tegen discriminatie. Zo werd in Brussel in 2017 een ordonnantie goedgekeurd die praktijktesten tegen arbeidsdiscriminatie toelaat. De federale regering volgde, iets voorzichtiger, begin 2018.
Evaluatie van de Antidiscriminatie- en Antiracismewet (2017)
Unia bereidde met betrekking tot de Antidiscriminatie- en Antiracismewet een eigen evaluatieverslag voor. Dat gebeurde op basis van eigen praktijkervaring, gekende nationale rechtspraak en algemene expertise op het gebied van discriminatiebestrijding.
Naar alternatieve maatregelen in de strijd tegen discriminatie en haatmisdrijven (2012)
Het Centrum voor gelijkheid van kansen en voor racismebestrijding streeft ernaar om alternatieve maatregelen te ontwikkelen in de strijd tegen discriminatie en haatmisdrijven. Daarmee wil het een proactief antidiscriminatiebeleid voeren door de actoren specifieke instrumenten aan te reiken.
Onderrapportering en seponering van discriminatiefeiten (2020)

Hoe kan het dat er een abnormaal laag aantal meldingen van discriminatiefeiten is bij de correctionele parketten, terwijl de meldingen bij Unia net blijven toenemen? Unia en de Koning Boudewijnstichting gaven samen de opdracht voor een wetenschappelijk onderzoek naar onderrapportering en seponering van discriminatiefeiten.