Jaarverslag Algemene Werking 2009

Dit Jaarverslag Algemene Werking 2009 wil een beeld geven van hoe het Centrum voor gelijkheid van kansen en voor racismebestrijding (Centrum) vorm en inhoud gaf aan zijn wettelijke opdrachten. Deze opdrachten staan kort maar duidelijk omschreven in de oprichtingswet van het Centrum en kregen een concrete vertaling in het Strategisch Driejarenplan 2008-2010.

In dat strategisch driejarenplan hebben we de twee ‘pijlers’ omschreven, de terreinen waarop het Centrum actief is. Het gaat enerzijds om de pijler discriminatie/ gelijkekansen,een pijler die net als een medaille twee kanten heeft. Het zijn twee kanten die te onderscheiden zijn, maar niet te scheiden. De opdracht is inderdaad om elke vorm van onderscheid, uitsluiting, beperking of voorkeur (volgens wettelijk bepaalde criteria, zie de oprichtingswet van 15/02/1993) tegen te gaan, en waarvoor het Centrum goede reactieve vaardigheden moet ontwikkelen, in stand houden en aanscherpen. De opdracht is tegelijkertijd om gelijke kansen te bevorderen, en dat vergt van het Centrum proactieve vaardigheden om – vaak vanuit vastgestelde discriminaties of op basis van studies – acties en beleidsvoorstellen te ontwikkelen om discriminaties te voorkomen.

Anderzijds is er de pijler migraties. Binnen deze tweede pijler kreeg het Centrum de opdracht om “te waken over de grondrechten van de vreemdelingen op het grondgebied”, om “de overheden te informeren over de aard en de grootte van de migratiestromen”, en om “de strijd tegen de mensenhandel te stimuleren”. Ook hier is er een reactieve en een proactieve dimensie.
Voor de volledigheid vermelden we in deze inleiding ook het ‘Steunpunt tot Bestrijding van Armoede, Bestaansonzekerheid en Sociale Uitsluiting’ (Steunpunt Armoedebestrijding), dat sinds 1998 toegevoegd is aan het Centrum, en dat zowel eigen beleidsorganen als een eigen budget heeft. Het Steunpunt maakt daarom zijn eigen werkingsverslag dat je kan vinden op hun website (www.armoedebestrijding.be).

Sinds een drietal jaar zet het Centrum de eigenheid van deze verschillende pijlers sterk in de verf. Zo is er een apart Jaarverslag Migratie en een Jaarverslag Discriminatie/Diversiteit. Sinds 1995 al heeft het Centrum daarnaast een Jaarverslag Mensenhandel en Mensensmokkel, en sinds 2001 publiceert het Steunpunt Armoedebestrijding om de twee jaar een Verslag Armoedebestrijding.
Het verslag dat voor je ligt, beperkt zich tot wat het Centrum doet. De net genoemde verslagen geven een beeld van de stand van zaken in elk van deze materies en formuleren aanbevelingen aan de betrokken overheden.

Het Centrum is niet alleen op verschillende terreinen actief. In het strategisch driejarenplan definiëren we ook de drie te onderscheiden opdrachten of stielen op elk van deze terreinen. De eerste opdracht is om meldingen te ontvangen over discriminaties, haatmisdrijven en schendingen van de grondrechten van vreemdelingen en daar een zo adequaat mogelijke oplossing voor te geven die in het beste geval én de melder tevreden stelt én goed is voor de samenleving als geheel. De tweede opdracht bestaat erin preventief te werken via informatie, sensibilisatie envorming, om zo oplossingen aan te reiken om gelijke kansen en het respect voor de grondrechten te bevorderen. De derde en laatste opdracht stelt dat het Centrum adviezen en aanbevelingen richt tot de overheden om de reglementering te verbeteren. Het Centrum heeft in 2009 de pijler discriminatie/gelijke kansen herschikt om deze drie opdrachten nog beter tot hun recht te laten komen. Er gaat ook blijvende aandacht naar de ondersteunende diensten zonder dewelke het operationele werk niet mogelijk zou zijn: onthaal en logistiek, ICT, financieel beheer, personeelszaken en communicatie.

In 2009 heeft het Centrum sterk ingezet op internationale samenwerking en op de samenwerking met gewesten en gemeenschappen, als een soort voorafname op het interfederale Centrum, waarover we het in ons slotwoord hebben. Gewesten en gemeenschappen spelen een eersterangsrol in maatschappelijke domeinen zoals onderwijs, toegang tot werk, toegankelijkheid van gebouwen, huisvesting, … Ze zijn – samen met een brede waaier van maatschappelijke actoren – onmisbaar voor een brede benadering die we op het Centrum via transversale werkgroepen realiseren. Het oogmerk blijft dat ieder die te maken krijgt met discriminatie, racisme of inbreuken op de grondrechten weet waar hij of zij terecht kan en dat deze incidenten leiden tot preventieve acties.