Nieuw dit jaar is dat we beginnen met een specifiek thema, een focus, en voor dit eerste jaar richten we ons op het discriminatiecriterium 'handicap'. Deze keuze is niet toevallig. In juli 2009 keurde België het ‘VN-Verdrag voor Gelijke Rechten voor Personen met een Handicap’ goed. Het is een baanbrekend verdrag omwille van de achterliggende principes, de rechten en de vrijheden, het feit dat het afdwingbaar is en dat de lidstaten het Verdrag in eigen regelgeving moeten omzetten. Het is een krachtige hefboom om elke persoon met een handicap volwaardig te laten participeren aan de samenleving. Het komt er nu op aan om de volledige implementatie van dit verdrag te garanderen: elke overheid moet dit verdrag in concrete beleidsdaden omzetten; het aan te wijzen monitoringorgaan moet in alle onafhankelijkheid kunnen werken en de verenigingen van personen met een handicap moeten bij dit alles ten volle betrokken worden.

Wat waren verder belangrijke tendenzen in 2009? Er was heel wat te doen rond geloof- en levensbeschouwing. Als antwoord daarop lanceerde het Centrum in november een instrument op zijn website met zowel wetgeving en rechtspraak als aanbevelingen over hoe met veruiterlijkingen van overtuigingen om te gaan. Het Centrum herinnert eraan dat de vrijheid van geloofs- en levensbeschouwing verankerd is in de Grondwet en in internationale verdragen, waarbij beperkingen slechts kunnen omwille van zeer specifieke redenen en na grondige afweging en goed overleg.

De bankencrisis en de algemene economische crisis dreigen een serieuze terugval te betekenen in de agenda voor gelijke kansen op werkgelegenheid. Nog al te vaak past men op kansengroepen – etnisch-culturele minderheden, ouderen, personen met een handicap, … - het LIFO-principe toe: ‘last in, first out’. Ze zijn de laatsten die aan werk geraken als de economie aantrekt, en de eersten die ‘bedankt’ worden als het slechter gaat. Uit onderzoek blijkt nochtans dat wie een proactief diversiteitsbeleid voert beter af is in tijden van crisis: hoog tijd om het niet bij vrijblijvende stimulansen te laten en bedrijven die proactief aan diversiteit werken daar ook voor te belonen.

In 2009 kreeg de samenwerking met gewesten en gemeenschappen verder vorm, als voorafspiegeling van een volwaardig samenwerkingsakkoord voor een ‘interfederaal’ Centrum. Via akkoorden met het Waals Gewest, de Franse Gemeenschap, de Vlaamse overheid en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest krijgt elke inwoner de garantie dat elke discriminatiemelding de best mogelijke opvolging krijgt. Deze samenwerkingen laten ook toe om proactief en preventief te werken via adviezen en aanbevelingen aan de deelregeringen en via lokale acties rond bijvoorbeeld de toegang tot de horeca, huisvesting of het onderwijs.

We durven hopen dat je bij de lezing van dit Jaarverslag kennis én inspiratie opdoet om je engagement voor meer gelijke kansen te verdiepen.