Racisme blijft een realiteit in België in 2020. De zogenaamd “raciale criteria” voeren telkens onze statistieken van meldingen en dossiers aan. En de cijfers stijgen: ook nu weer noteren we een stijgen van meer dan 10% en met 951 dossiers in 2019 registreert Una een record aantal geopende dossiers En ook de rechters spreken jaarlijks enkele tientallen veroordelingen uit voor racisme . "De hardnekkigheid van deze cijfers illustreert het systemische en structurele karakter van raciale discriminatie", legt Els Keytsman, directeur van Unia, uit. 

De cijfers van Unia voor 2019 bevestigen dat racisme in alle domeinen van de Belgische samenleving tot uiting komt. In de huisvesting zien we dat huurders geen kans krijgen omwille van hun huidskleur of afkomst. Op sociale media neemt het racistische discours toe. Racistische hatespeech is verantwoordelijk voor meer dan de helft van de dossiers die Unia opent. Op het werk gaat het vooral om de relaties met de baas, collega's of klanten, maar ook om weigeringen en ontslagen waarmee mensen van buitenlandse afkomst worden geconfronteerd.  

En actueel: corona-pandemie lokt ook racistische reacties uit ten aanzien van bepaalde groepen mensen. Het is nu het moment om actie te ondernemen. 

• Zie ook: COVID-19: Beschermingsmaatregelen mét respect voor de grondrechten

Een algemene aanpak 

"De bestrijding van racisme en raciale discriminatie vraagt een gedetailleerde kennis van de verschillende vormen die het kan aannemen: antisemitisme, afrofobie, antigypsisme, vreemdelingenhaat, racisme tegen moslims, intersectionaliteit, als een algemene aanpak en maatregelen zoals positieve acties en praktijktesten " zegt Els Keytsman.  

Unia is verheugd over de recent uitgesproken wil om een interministeriële conferentie racismebestrijding te organiseren, zowel op federaal niveau als op het niveau van de deelstaten. Kunnen we nu eindelijk hopen dat er een ambitieus interfederaal plan rond racismebestrijding komt, bijna twintig jaar na de wereldconferentie van Durban?  

Unia ondersteunt de aanbevelingen van ECRI 

Ook de Europese Commissie tegen Racisme en Intolerantie (ECRI – een orgaan van de Raad van Europa) geeft in haar 6e verslag over België aan dat er behoefte is aan een globale aanpak en samenwerking op verschillende niveaus.  

ECRI roept de autoriteiten met name op om de registratie en codering van racistische handelingen door de politie en het Openbaar Ministerie te centraliseren en te verfijnen. Unia is er ook van overtuigd dat betrouwbare statistische gegevens over racistische incidenten en hatespeech het mogelijk zouden maken om discriminatie effectiever en gerichter te bestrijden.  

"Personen van buitenlandse afkomst worden nog steeds geconfronteerd met tal van drempels, bijvoorbeeld op de arbeidsmarkt, waar etnostratificatie een realiteit blijft. Er zijn wel positieve ontwikkelingen, maar veel te langzaam", betreurt Els Keytsman en verwijst hierbij naar de  Socio-economische Monitoring die Unia samen met De FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg begin maart heeft gepubliceerd. Bewust van deze realiteit vraagt ECRI de overheid om samen te werken met werkgevers om de kansen van migranten op de arbeidsmarkt te verbeteren (positieve actie, betere erkenning van diploma's, etc.). 

Unia heeft ook bijzondere aandacht voor de eerbiediging van de grondrechten woonwagenbewoners, die heel vaak worden gestigmatiseerd. ECRI beveelt  aan dat de overheden een geïntegreerde aanpak hanteren om de problemen met betrekking tot de toegang tot huisvesting voor deze bevolkingsgroep op te lossen.