Het hof van beroep in Brussel heeft in deze zaak de eerdere uitspraak van de rechtbank van eerste aanleg in Nijvel bevestigd. De rechter in Nijvel valideerde de techniek van praktijktests zoals die wordt uitgelegd op de website van Unia. In dit dossier was Unia één van de betrokken partijen, samen met het slachtoffer. 

“Unia is blij met de beslissing van het hof van beroep in Brussel”, reageert Els Keytsman, directeur van Unia. “Voor het eerst heeft een rechtbank het instrument van de praktijktest, zoals ontwikkeld door Unia, toegepast. Het hof heeft uitdrukkelijk bevestigd dat opnames van telefoongesprekken kunnen dienen als bewijsmateriaal om discriminaties aan te tonen”. 

Het gebeurt erg weinig dat dossiers van deze aard voor de rechter komen. De uitspraak van het hof van beroep in Brussel geeft aan dat je wel degelijk raciale discriminatie kan bewijzen aan de hand van tests. 

In deze zaak ging het over een man die interesse had om een woning te huren. Per SMS had het vastgoedkantoor hem laten weten dat het appartement al was verhuurd. Maar het appartement bleef gewoon online staan, en de kandidaat-huurder vroeg zich af of er geen sprake was van discriminatie. Met de steun van een vereniging besloot hij een praktijktest te doen. 

Discriminatie bewijzen ligt niet voor de hand

“Voor sommige kandidaat-huurders is het erg lastig om een woning te huren of zelfs maar te bezichtigen omdat ze van buitenlandse afkomst zijn of een andere huidskleur hebben”, legt Els Keytsman uit. “Het zijn de kandidaat-huurders die moeten bewijzen dat ze zijn gediscrimineerd maar dat is lang niet altijd vanzelfsprekend. Praktijktests kunnen hierbij helpen”. 

Met een praktijktest kan je voor twee personen vergelijken wat er gebeurt wanneer ze kandidaat zijn om een woning te huren. Beide personen hebben een gelijkaardig profiel maar een verschillende afkomst. In dit dossier verklaarde het vastgoedkantoor aan de telefoon dat het appartement nog te huur stond. Maar de kandidaat-huurder met een Afrikaans accent had wel de boodschap gekregen dat het appartement al was verhuurd. 

Grote vooruitgang

De rechter veroordeelde het vastgoedkantoor om 1.300 euro schadevergoeding te betalen aan de kandidaat-huurder die werd gediscrimineerd. Bovendien zal het kantoor telkens 500 euro moeten betalen wanneer andere kandidaat-huurders worden gediscrimineerd, voor dezelfde woning of een andere. Een samenvatting van het vonnis moet worden uitgehangen bij het vastgoedkantoor en moet worden gepubliceerd in het tijdschrift van het Beroepsinstituut voor Vastgoedmakelaars (BIV). 

“Dit is een grote vooruitgang in de strijd tegen discriminaties op de huurwoningmarkt”, onderstreept Keytsman. Uit de meldingen die bij Unia binnenlopen en diverse studies blijkt dat er in de sector nog altijd veel raciale discriminatie is, en dat deze structureel is. Vandaag is het Wereld Habitat Dag, een goed moment om erop te wijzen dat het recht op huisvesting opgenomen is in de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens. “Voor ons als nationaal mensenrechteninstituut is de strijd tegen discriminatie in huisvesting fundamenteel. Die strijd moet gepaard gaan met een beleid dat het aantal woningen voor de mensen met de kleinste inkomens gevoelig uitbreidt”.