Een ontvangstbeleid voor woonwagenbewoners aannemen

16 december 2018
Actiedomein: Huisvesting
Discriminatiegrond: RacismeAndere gronden

Unia herinnert de gewesten aan hun verplichting om voor voldoende standplaatsen te zorgen voor woonwagenbewoners en hun recht op wonen te erkennen. Unia adviseert ook OCMW’s de bevoegdheid te geven om een referentieadres aan te bieden aan woonwagenbewoners.

Breid in de drie gewesten het aantal opvangterreinen voor woonwagenbewoners uit 

Woonwagenbewoners hebben een eigen culturele identiteit die bescherming verdient. In verschillende Europeesrechtelijke verdragen werden bepalingen over hun recht op wonen vastgelegd. De overheid heeft daardoor de verplichting om voor voldoende standplaatsen te zorgen voor woonwagenbewoners. 

België kreeg herhaaldelijk opmerkingen van het Committee on the Elimination of Racial Discrimination (CERD), het European Economic and Social Committee (EESC) en de European Commission against Racism and Intolerance (ECRI). 

Unia beveelt daarom de gewesten aan om actie te ondernemen door: 

  • Voldoende publieke terreinen voor residentiële plaatsen te creëren 
  • Privéterreinen te legaliseren en te faciliteren door stedenbouwkundige voorschriften af te stemmen 
  • Voldoende doortrekkersterreinen te creëren 
  • Een rem te zetten op gedwongen uitdrijvingen 
  • Degelijke informatie en communicatie over rechten en plichten te verzekeren. 

Specifiek voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest vraagt Unia wanneer gemeenten geen beroep doen op de middelen die het gewest ter beschikking stelt om duurzame verblijfsterreinen in te richten en te beheren, dat het gewest de gemeenten verplicht om een klein verblijfterrein in te richten en/of om zelf rechtstreeks te zorgen voor de inrichting en het beheer van dergelijke terreinen. Want het gewest heeft de financiële en institutionele middelen om dit te doen.

Verbeter het aanbod van diensten die in een referentieadres kunnen voorzien, waaronder de OCMW’s 

Personen die in een mobiele woning verblijven, kunnen ingeschreven worden door de gemeente waar die persoon een referentieadres heeft bij een natuurlijk persoon of bij een rechtspersoon. De mogelijkheid van een referentieadres bij een rechtspersoon werd gecreëerd om het voor rondtrekkende bevolkingsgroepen beter mogelijk te maken om zich in te schrijven in het bevolkingsregister. 

Unia stelt vast dat het voor woonwagenbewoners moeilijk blijft om zich in te schrijven op een referentieadres. Er blijken immers onvoldoende rechtspersonen te zijn die een referentieadres willen geven. Dit vormt een ernstige inbreuk op de fundamentele rechten van personen die niet ingeschreven raken in het bevolkingsregister. 

Zowel het Committee on the Elimination of Racial Discrimination (CERD) als het European Economic and Social Committee (EESC) wezen België al op de noodzaak om de toegang tot het bevolkingsregister voor woonwagenbewoners te faciliteren. 

Unia adviseert daarom ook OCMW’s de bevoegdheid te geven om een referentieadres aan te bieden aan woonwagenbewoners. Dit ligt in de lijn van de maatschappelijke opdracht van OCMW’s. Er is immers een grote nood aan referentieadressen mét sociale ondersteuning. 

Erken 'woonwagens' in het Waals Gewest en pas stedenbouwkundige voorschriften aan 

Het Waals Gewest moet het voorbeeld van het Vlaams Gewest en het Brussels Hoofdstedelijk gewest volgen en woonwagens juridisch als woonmogelijkheid erkennen. Die erkenning is immers wat de hiervoor vermelde internationale organisaties vragen. Hiervoor moet de Waalse Huisvestingscode worden hervormd voor wat betreft de definitie en de normen op het gebied van bewoonbaarheid.