Discriminatie op het werk kan in veel gevallen voorkomen worden. Die les trekt Unia uit de vele ervaringen bij het ondersteunen van slachtoffers van discriminatie en door haar werk in het begeleiden en adviseren van werkgevers over gelijke behandeling van werknemers. Doortastende controle en handhaving zijn belangrijk, maar mogen niet het enige luik van het beleid zijn. We moeten dus inzetten op preventie. Maar hoe doe je dat?

Unia ontvangt als Interfederaal Gelijkekansencentrum geregeld meldingen van discriminatie bij de toepassing van het re-integratietraject. Het meest opvallende is dat er in de loop van het traject geen of nauwelijks rekening wordt gehouden met het recht op redelijke aanpassingen voor personen met een handicap. Unia formuleerde vanuit haar expertise een aantal aanbevelingen. Het recht op redelijke aanpassingen op de werkvloer is essentieel om een inclusieve arbeidsmarkt te realiseren. Een correcte toepassing van de verplichting tot redelijke aanpassingen, leidt volgens Unia tot een stijging van de werkhervatting.

Sinds maart 2020 kampen we met een wereldwijde pandemie en nemen verschillende overheden maatregelen om die te bestrijden. Daarbij worden steeds tegenstrijdige belangen en conflicterende mensenrechten in de schaal gelegd.

De voorbije jaren namen het federaal en het Brussels parlement initiatieven om praktijktesten op de arbeidsmarkt mogelijk te maken. Ondertussen is duidelijk geworden dat die regelgeving aan evaluatie toe is. Unia publiceert daarom twee nieuwe nota’s waarin het een reeks voorstellen doet ter verbetering van de bestaande aanpak. Zo willen we een nieuwe dynamiek in het debat brengen, beleidsmakers inspireren om de bestaande regelgeving te verbeteren, en regio’s waar nog geen praktijktesten bestaan overtuigen om daar werk van te maken.

In deze aanbeveling maakt Unia een juridische analyse over het verbod op het dragen van levensbeschouwelijke en religieuze symbolen door verkozen mandatarissen. Welke regels kunnen vastgelegd worden voor deze verkozen vertegenwoordigers van het volk, en hoe verhouden die zich ten opzichte van de verschillende grondrechten in een democratische rechtstaat? Op die vragen biedt de aanbeveling een antwoord.

Wanneer werknemers die weinig ziek zijn beloond worden met een aanwezigheidsbonus, kan dat leiden tot discriminatie omwille van gezondheidstoestand, handicap, leeftijd of geslacht. Unia analyseerde het systeem van de aanwezigheidsbonus en gaf advies aan Waalse minister van Lokale Besturen.

Unia raadt aan om de impact van de degressiviteit van werkloosheidsuitkeringen te analyseren alvorens maatregelen aan te nemen die een aanzienlijk impact zullen hebben op het leven van vele mensen die het nu al moeilijk hebben en gebukt gaan onder discriminatie op de arbeidsmarkt.

Unia vraagt de Belgische afgevaardigden bij de Europese Unie om de herziening van de detacheringsregels voor werknemers goed te keuren. Na aanpassing van deze richtlijn moet België ze in nationale wetgeving omzetten zodat de obstakels voor vrij verkeer van werknemers op basis van hun nationaliteit verdwijnen.

De inspectiediensten moeten gerichte controles kunnen uitvoeren op basis van statistische gegevens die structurele vormen van discriminatie blootleggen. Bijkomend moeten de nieuwe inspectiebevoegdheden gebruikt en geëvalueerd worden.