Het is aan de sociale partners binnen de sectoren om sectorale gedragscodes, positieve acties of diversiteitsplannen uit te werken om zo sectoren en bedrijven te stimuleren een preventiebeleid tegen discriminatie te ontwikkelen. De ministers van Werk op de verschillende bestuursniveaus hebben hier een stimulerende, zo nodig dwingende rol in te spelen.

Het is noodzakelijk om tijdens de volgende legislatuur de Grondwet aan te passen waardoor statutaire betrekkingen voor iedereen toegankelijk worden en alle haatspraak procedureel op dezelfde manier behandeld wordt.

Een aantal OCMW’s hebben een reglement waarin staat dat het personeel geen godsdienstige veruiterlijkingen mag dragen. Dat doen ze in naam van de neutraliteit van de openbare diensten, in de exclusieve betekenis van het begrip.

Dat sommige groepen het moeilijk hebben op onze arbeidsmarkt is geen nieuws: talloze rapporten tonen telkens opnieuw de moeilijke situatie van personen met een handicap of migratieachtergrond aan. Zowel de publieke als de private sector moeten daarom dringend werk maken van maatregelen om een evenredige arbeidsparticipatie te garanderen. Positieve acties kunnen hierbij een bijzonder nuttig instrument zijn.

Unia en Doof Vlaanderen vragen in deze aanbeveling aan de VDAB en de Vlaamse overheid dat personen die kunnen aantonen dat ze meer tolkuren nodig hebben om een job te zoeken, een beroepsopleiding te volgen of om hun werk naar behoren te kunnen doen, die ook kunnen krijgen.

Ambtenaren met een handicap of een chronische ziekte ondervinden soms problemen wanneer ze weer aan de slag willen of aan de slag willen blijven. Meer nog: sommige vastbenoemde ambtenaren worden zelfs verplicht op pensioen gesteld wanneer hun ziektedagen opgebruikt zijn, zelfs als ze vinden dat ze nog kunnen werken.

Sommige bedrijven ontwikkelen een diversiteitsplan zonder familievoorkeur, andere reserveren studentenjobs aan familieleden van het personeel. Is het discriminerend om vakantiejobs uitsluitend te reserveren voor familieleden van eigen werknemers?

Welke rol kan de federale arbeidsinspectie spelen in de strijd tegen discriminatie op de arbeidsmarkt? Waarom zijn praktijktesten nodig? Unia doet in deze aanbeveling voorstellen om werk te maken van opsporing en toezicht inzake discriminatie in arbeidsbetrekkingen.

Bepaalde werkgevers (zoals uitzendkantoren gespecialiseerd in de werving van tele-operatoren voor ‘call centers’) hanteren selectiecriteria zoals ‘moedertaal Nederlands’, ‘moedertaal Frans’, ‘English native speaker’, …

De strijd tegen discriminatie op de arbeidsmarkt moet op verschillende fronten gevoerd worden: sensibilisering en vorming, monitoring en onderzoek, klachtenbehandeling en handhaving. Deze elementen vormen dan ook de ruggengraat van het Vlaams actieplan ter bestrijding van arbeidsgerelateerde discriminatie, kortweg het ABAD.